(XXII) Cittaka (Thera. 4)
Ngài sanh ở Ràjagaha, con một gia đình Bà-la-môn giàu có. Khi bậc Ðạo Sư
ở vườn Trúc Lâm, Cittaka đến nghe đức Phật thuyết pháp, khởi lòng tin và
xuất gia. Lựa giới luật làm đề tài tu tập, ngài vào một khu rừng và tu tập
thiền định, với thiền quán khai triển, ngài chứng quả A-la-hán. Rồi ngài đi
đến đảnh lễ đức Phật, được các vị đồng Phạm hạnh hỏi ngài có tinh tấn tu
hành khi ở trong rừng không, ngài trả lời có và với bài kệ này, ngài nói lên
chánh trí của ngài.
22. Chim công, màu xanh biếc,
Cổ đẹp, có màu tươi,
Ðang gọi nhau trong rừng,
Rừng Kà-ram-vi-yà,
Với gió mát tiếng trong,
Chúng gọi và thức dậy,
Vị hành thiền đang ngủ.
(XXIII) Gosàla (Thera. 5)
Trong thời đức Phật hiện tại, ngài sanh trong một gia đình Magadha giàu có,
ngài có quen với Sonakutikanna. Khi được biết Sonakutikanna xuất gia, ngài
bị dao động và suy nghĩ: 'Vị ấy có tài sản lớn mà còn xuất gia, sao ta lại
không làm theo?'. Rồi ngài xuất gia, dùng giới luật làm đề tài thiền quán và
tìm một chỗ thích hợp, ngài lựa một cao nguyên không xa làng sanh quán.
Mẹ ngài ngày nào cũng bố thí cúng dường. Một hôm cúng cho ngài cháo,
cơm nấu với mật và đường, ngài nhận đồ cúng dường, ngồi ăn dưới bóng
một ngọn đồi có tre mọc dày. Với tay và bát rửa sạch, được ăn một bữa ăn
thích hợp, ngài phát tâm thiền quán và chú tâm vào vấn đề sanh diệt các
pháp, đạt được thiền định cao nhất, chứng quả A-la-hán, với hiểu biết về
nghĩa, về pháp. Ngài muốn đi lên ngọn đồi để hưởng an lạc thiền vị, ngài nói
lên kinh nghiệm của ngài với bài kệ:
23. Ta ăn tại khóm trúc,
Với cháo cơm và mật,
Ta chấp nhận toàn diện,
Lời dạy bậc đáng kính,
Tánh sanh diệt các uẩn,
