chối bốn việc và chấp nhận bốn việc. Từ chối không cho Ananda, y, đồ ăn,
một phòng riêng và mời ăn, vì nếu không từ chối thời Ananda bị hiểu lầm là
hầu hạ Thế Tôn để được y, đồ ăn khất thực, phòng xá và mời ăn. Chấp nhận
cho Ananda bốn việc là nếu Ananda được mời ăn, Thế Tôn bằng lòng đi dự;
Thế Tôn bằng lòng gặp những người từ xa đi đến và do Ananda giới thiệu;
Thế Tôn chấp nhận cho Ananda yết kiến nếu Ananda gặp phân vân khó xử;
Thế Tôn sẽ giảng lại những giáo lý ngài dạy khi Ananda vắng mặt. Nếu Thế
Tôn không chấp nhận bốn điều này, thời sự hầu hạ của Ananda không đem
lại thiện quả gì. Thế Tôn chấp nhận điều Ananda yêu cầu.
Từ hôm ấy, Ananda hầu hạ Thế Tôn, đem nước, đem tăm xỉa răng, rửa chân,
đi theo Thế Tôn, quét phòng cho Thế Tôn. Ban ngày, Ananda ở một bên đức
Phật, nhắc nhở những điều cần làm; ban đêm cầm đèn và gậy. Ananda đi
xung quanh phòng đức Phật sẵn sàng đáp ứng nếu Thế Tôn có gọi. Thế Tôn
tại Jetavana, xác chứng Ananda là vị Tỷ-kheo đệ nhất về năm phương diện:
Ða văn, tâm tư cảnh giác, sức mạnh đi bộ, lòng kiên trì và sự hầu hạ chu
đáo. Như vậy, Ananda sau khi Thế Tôn nhập diệt vẫn chưa chứng quả A-la-
hán, và đêm trước khi kỳ kiết tập thứ nhất được tổ chức, ngài phát tâm tinh
cần tinh tấn, thiền quán suốt đêm, trong mái hiên nhưng chưa có hiệu quả.
Rồi ngài vào phòng ngồi trên giường, muốn nằm xuống và khi đầu chưa
đụng chiếc gối, chân chưa rời khỏi đất, trong khoảng thời gian ấy, ngài
chứng được quả A-la-hán. Rồi ngài bước vào phòng kiết tập.
Các câu kệ của ngài được góp thâu lại và để vào trong tập Trưởng lão Tăng
Kệ, khi Khuddaka Nikàya (Tiểu bộ kinh) được tụng đọc.
Những bài kệ đầu được nói lên, khi ngài khuyên các Tỷ-kheo thường thân
cận với kẻ theo Devadatta:
1018. Hai lưỡi và phẫn nộ,
Xan tham, thích phá hoại,
Bậc trí không giao du,
Kẻ ác bạn kẻ xấu.
1019. Với bậc tin, dễ thương,
Vói bậc trí, nghe nhiều,
Bậc Hiền trí, giao du,
Kẻ thiện bạn chân nhân.
