103
Chương 4:
Cách kỷ luật trẻ mang tính tích cực
Sự khác nhau giữa trừng phạt và dùng hệ
quả lôgíc
(bản so sánh)
Trừng phạt
Hệ quả lôgíc
1. Nhấn mạnh quyền hành của người lớn, chỉ
cần yêu cầu.
(Trung, tắt nhạc ngay, bố mẹ đang nghỉ)
1. Thể hiện thực tế cuộc sống. Người lớn và trẻ
tôn trọng lẫn nhau.
(Trung, mẹ biết con đang thích bài hát đó, nhưng bố
mẹ đang nghỉ. Hoặc là con vặn nhỏ đủ nghe, hoặc
là con tắt cát sét đi)
2. Độc đoán hoặc ít liên quan tới tình huống.
(Khi bố mẹ đang nghỉ mà dám mở băng. Từ nay
cấm không được động đến cái đài đó nữa)
2. Liên quan trực tiếp đến hành vi của trẻ.
(Vì con không thực hiện đúng thời gian đã nhất trí
nên thứ bảy này con sẽ không được dùng cái đài
đó nữa)
3. Đồng nhất hành vi và nhân cách của trẻ,
hàm ý phán xét về mặt đạo đức.
(Con lấy xe của bố đi mà không xin phép, cứ như
thằng ăn trộm, thằng không có mồm. Từ nay
không bao giờ được đụng đến xe nữa)
3. Phân biệt hành vi và nhân cách.
(Con lấy xe của bố mà không xin phép. Bố thấy con
chưa sẵn sàng làm theo nội quy của gia đình nên
ngày mai con sẽ không đi xe nữa. Thứ 6 này con sẽ
có thêm một dịp để cho thấy là con muốn làm theo
nội quy đã nhất trí.)
4. Quan tâm đến quá khứ.
(Con không được mời bạn đến nhà nữa. Lần
trước đã bày bừa hết ra rồi, có đứa lại còn nói
tục nữa)
4. Quan tâm đến hiện tại và tương lai.
(Con có thể mời bạn về nhà nếu sau khi chơi xong
dọn dẹp sạch sẽ và làm sao để bố không nghe thấy
ai nói tục)
5. Dọa sẽ đối xử thiếu tôn trọng.
(Lần trước con làm bố mẹ mất mặt với bạn của
bố rồi. Cứ để lần sau bạn con đến rồi bố cho
con thấy...)
5. Hàm ý thiện chí, thân thiện sau khi cả bố mẹ lẫn
trẻ đều đã bình tĩnh.
(Vì con không muốn xử sự một cách tôn trọng với
khách của bố, lần sau khi bố có khách con sẽ ở trong
phòng của con)
6. Yêu cầu vâng lời, tuân phục ngay
(Đi làm ngay bây giờ, đi đi! Không có...)
6. Cho phép lựa chọn.
(Con làm lúc nào cũng được nhưng phải xong trước
khi bố về)
