TRẺ GANH TỴ VỚI EM
CÂU HỎI:
Bé nhà tôi được 4 tuổi thì tôi cũng vừa sanh thêm em bé, vậy là bé lớn
đâm ra ganh với em nhỏ. Mỗi khi mẹ cho em bú là bé khóc đòi mẹ bế
hoặc vẻ mặt bé rất buồn. Hay khi mẹ ru em ngủ, chơi với em… thì bé mè
nheo, thậm chí có biểu hiện ghét em, giành đồ chơi của em hay chọc cho
em khóc. Trong khi đó, những lúc em bé ngủ là tôi dành hết thời gian
chơi với bé lớn, nhưng bé vẫn ganh tỵ với em. Có cách nào để cho bé
hiểu là mẹ vẫn thương yêu bé không?
- Phạm Thu T. (Cần Thơ)
TRẢ LỜI:
Chị T. mến, cháu đầu nhà chị đã có bốn năm được hưởng trọn sự quan
tâm, chăm sóc, yêu thương của cha mẹ. Bây giờ có em, cháu phải san sẻ tất cả
những gì cháu đang “độc quyền”. Vì vậy, cháu tỏ thái độ phản ứng lại với em
bé - người mà cháu nghĩ đang lấy bớt của cháu tình yêu của mẹ, thời gian của
mẹ - là một phản ứng thường gặp chị ạ.
Để khắc phục sự “ghen” này của các bé đầu lòng, cha mẹ thường làm công
tác tâm lý cho bé ngay khi cha mẹ có ý định sinh em bé thứ hai. Và sự chuẩn
bị này phải làm thường xuyên liên tục. Cha mẹ cần nói với bé về ý định sinh
thêm một người bạn cho bé, thêm người chơi với bé, thêm người bảo vệ bé
khi bé bị bắt bạt… Khi mang bầu bé thứ hai, cha mẹ thường xuyên cho anh
hai/chị hai nói chuyện với em bé, chơi với em bé, cho bé tham gia vào quá
trình thai giáo - dạy bé trong bụng mẹ cùng cha mẹ.
Nếu chúng ta có sự chuẩn bị chu đáo từ sớm, cháu sẽ bớt cảm giác ghen
với em, sẽ yêu thương em và cùng giúp mẹ chăm em.
Trường hợp cháu nhà chị có biểu hiện ghét em, giành đồ chơi, chọc em
khóc có thể có nguyên nhân từ việc cháu cảm thấy chưa sẵn sàng đón nhận
một thành viên mới của gia đình, cháu cảm thấy thiếu tình yêu của mẹ. Dù chị
đã dành thời gian cho cháu khi em bé ngủ nhưng cháu vẫn thấy chưa đủ, chưa
an tâm. Thậm chí, các cháu khi lớn lên còn luôn hỏi mẹ thương ai hơn nữa.
Có bé còn có mặc cảm mẹ chỉ thương anh chị hay em mà không thương mình.
Từ đó bé mặc cảm, tự ti và ngầm ghen ghét anh chị hay em mình. Cảm xúc
tiêu cực này rất cần cha mẹ quan tâm và điều chỉnh.
Có nhiều cách để điều chỉnh cảm xúc của bé trong trường hợp này:
Cho con cùng tham gia chăm em bé cùng mẹ: nhờ cháu giúp những việc nho
nhỏ như lấy tã cho bé, chuẩn bị đồ tắm cho em bé…
Tạo trò chơi giữa cháu và em bé: cho bé lắc lục lạc, đung đưa bóng bay cho
103
