Sông Nho Q uế hình thành khoảng 5,3 triệu năm trước.
Hẻm vực Mã Pí Lèng sâu khoảng 700-800 m; dài 1,7 km;
vách dốc 70-90°, là danh thắng thuộc loại kì v ĩ nhất trên
Cao nguyên đá Đồng Văn, là hẻm vực sâu nhất Việt Nam
và có thể là sâu nhất Đông Nam Á.
Khu vực đèo Mã Pí Lèng có một chóp núi đá vôi là tháp
Kim Pả V i, một biểu hiện điển hình của quá trình trẻ hóa
địa hình cacxtơ, tạo ra một cảnh quan vô cùng độc đáo.
Khu vực đèo Mã Pí Lèng cũng gắn liền với lịch sử hào
hùng của Con đường Hạnh Phúc. Con đường dài khoảng
200 km, do hàng vạn thanh niên xung phong thuộc 16 dân
tộc của 8 tỉnh miền Bắc làm trong 6 năm (1959-1965).
Trong đó riêng đoạn đèo vượt Mã Pí Lèng được đội cảm tử
treo mình trên vách núi lấn dần từng xentimet, làm trong
11 tháng mới xong. Tất cả chỉ bằng đôi bàn tay với những
dụng cụ thủ công, không có máy móc như ngày nay. Trên
đỉnh Mã Pí Lèng, nơi cao nhất của Con đường Hạnh Phúc,
hiện có một trạm dừng chân cho du khách ngắm cảnh; tại
đây có một tấm bia đá ghi lại những kì tích trong thời kì xây
dựng con đường.
ĐÈO MẢ PHỤC
Đường lên Cao Bằng phải qua những con đèo cao
quanh co hiểm trở và rất dài, như đèo Giàng, đèo Gió, đèo
Cao Bắc... Tuy nhiên, độc đáo nhất là đèo Mã Phục.
