Tay cầm bầu rượu nắm nem
Mảng vui quên hết lời em dặn dò...
Tam Thanh là một hệ thống hang động nằm ở phường
Tam Thanh, phía tây bắc thành phố Lạng Sơn. Đây là quần
thể hang động được nhắc đến sớm nhất trong sử sách và
văn học nước nhà.
-
Động Tam Thanh
Theo tấm bia Trùng tu Thanh Thiên động, được khắc
vào năm 1677 về việc trùng tu di tích mà suy ra, thì động
này từng được phát hiện vào thời nhà Lê.
Động ở lưng chừng núi đá vôi, cao khoảng 8 m, phải
trèo 30 bậc thang đá mới đến cửa động. Trên trần và vách
hang đá có những thạch nhũ mang hình cây ngô đồng, sư
tử, voi, ngựa, tiên ông... Giữa động có vực Âm Ti nước không
bao giờ cạn. Đang lần mò trong tối, bỗng thấy ánh sánh mờ
ảo rọi vào từ hai cửa thông thiên. Trèo ra bên ngoài, nhìn
thấy bản làng với các nhà sàn và hình ảnh những chiếc cọn
nước, cối giã gạo của người Tày.
Hang động thiên nhiên này ban đầu được làm quán
thờ của Đạo giáo nên có tên gọi theo ba cung trong động
là Ngọc Thanh, Thượng Thanh và Thái Thanh,
về
sau, khi
đạo Phật hình thành, hang động được xây làm chùa thờ
Phật. Trong sách Đại Nam Nhất thống c h í của Quốc sử
quán triều Nguyễn có viết: "Chùa này nằm trong động núi
đá thuộc địa phận xã Vĩnh Trại, châu Thoát Lãng, cửa mây
nhũ đá trong sạch, không bụi trần. Người địa phương cùng
IV
96
