mạnh chi sở quý, triệu mạnh năng tiện chi “, ý là cái quý của con người ta
là khi được không quá vui mừng đắc ý mà khi mất cũng không quá buồn
phiền lo âu.
Trương Nguyên đang suy ngẫm câu “Triệu mạnh chi sở “ này thì chợt
nghe tiếng một nho sinh nói:
- Đề thứ hai là “Quân tử dụ vu nghĩa.
Trương Nguyên vừa nghe vậy thì vô cùng mừng rỡ, đây chính là đề
“Quân tử dụ vu nghĩa, tiểu nhân dụ vu lợi “ mà hôm trước Vương Anh Tư
đã đoán đề tự làm trước. Đây là câu trong “Luận Ngữ”, ha ha, học tủ dễ
như vậy sao, hành vị gian lận kiểu như tiết lộ đề trước khi mở thi sẽ bị
trừng trị nghiêm khắc theo quy định, còn đoán đề tự làm trước thì không có
cách nào giám sát được. Vị giám khảo coi thi đọc to lại đề tứ thư một lần
nữa rồi hỏi xem tất cả các thí sinh đã nghe được rõ đề thi hết chưa. Đám
nho sinh rầm rầm hô “Nghe rõ rồi”, nhưng lại có một nho sinh lên tiếng:
- Đề “Quân tử dụ vu nghĩa, dã tựu bãi liễu” thì không có gì, nhưng còn
đề “Triệu mạnh chi sở” thì khó quá khó hơn hẳn hai đợt trước, vậy là không
công bằng.
Vì thi phủ Thiệu Hưng có rất nhiều thí sinh tham gia nên không thể thi
cùng trường thi, bắt buộc phải tách ra thành các đợt thi khác nhau, đã thi
tách như vậy thì không thể dùng chung đề thi, mà đề thi khác nhau thì rất
dễ bị chỉ trích là ra đề không công bằng. Các thí sinh khác trong Chấn
đường nghe tiếng hô như vậy thì cũng thi nhau kêu đề ra bất công. Giám thị
coi thi quát:
- Ba đợt thi đều là đề “Tứ thư”, mà cùng là kiểu đề rút gọn, có gì mà bất
công? Ai nói bất công thì đứng ra, ta dẫn đi gặp phủ tôn đại nhân, để phủ
tôn đại nhân ra đề khác cho làm, nào, đứng ra coi!
