Chương 23. Brazil: những bộ xương trong phòng
họp
Khi tôi tham gia Diễn đàn Xã hội Thế giới (WSF) diễn ra tại Brazil vào
tháng 1 năm 2005, lục địa này đang bị cuốn vào cuộc cách mạng chống lại
“tập đoàn trị”. Sau Chávez, Lula, Gutiérrez, Néstor Kirchner và Tabaré
Ramón Vázquez đã lần lượt trúng cử tại Argentina và Uruguay. Bất chấp
sức ép từ các thế lực trong và ngoài nước, tất cả các vị tổng thống này vẫn
tiến hành các chiến dịch ngăn chặn và tố cáo sự can thiệp và bóc lột của Mỹ
thông qua các tập đoàn nước ngoài. Báo chí Bắc Mỹ tố cáo họ là “những
người của Đảng cánh tả”, “bè phái của Castro”, và thậm chí gọi họ là
“những tên cộng sản”. Nhưng tại châu Phi, châu Á, châu Âu cũng như tại
Nam Mỹ và Trung Mỹ, tất cả mọi người đều biết những lời chỉ trích đó là
không đúng. Các tổng thống đều tiến hành vận động chiến dịch như những
người ủng hộ phong trào dân tộc, cam kết sẽ sử dụng tài nguyên thiên nhiên
quốc gia để đưa nhân dân thoát khỏi nghèo đói, trì trệ.
Ở Chile, một chuyện lạ lùng cũng đã xảy ra. Các báo cáo và tài liệu về
chính phủ Mỹ mới được tiết lộ gần đây đã khẳng định những tin đồn từ lâu
về việc chính quyền Nixon và CIA câu kết với các công ty Mỹ và quân đội
Chile lật đổ và ám sát Salvador Allende – tổng thống được bầu dân chủ
năm 1973. CIA buộc “tội” Allende là đã quá tôn trọng lời hứa trong chiến
dịch vận động tranh cử của ông: tài nguyên của Chile cần phải thuộc về
nhân dân Chile. Sau khi thắng cử, Allende tiến hành quốc hữu hóa 60%
ngành công nghiệp sản xuất thép, than, đồng và các ngân hàng tư nhân...
vốn đang thuộc quyền sở hữu của các công ty nước ngoài. Như tại Iran,
Iraq, Guatemala, Indonesia và nhiều nơi khác trước đó, Mỹ đã hậu thuẫn
cho một kẻ khác lên thay thế ông: tướng Gen. Augusto Pinochet – một kẻ
chuyên quyền khát máu. Giờ đây, sau 20 năm, WSF lại gây chấn động với
thông tin các nhân viên điều tra của chính phủ Mỹ và một thẩm phán Chile
đã phát hiện ra những tài khoản bí mật của Pinochet tại ngân hàng Riggs ở
Washington và các ngân hàng nước ngoài khác, tổng số tiền gửi ít nhất là
