ước; quân Athens tống cổ dân Histiaea khỏi nhà của họ, và tự mình chiếm
lấy lãnh thổ của dân này.
Chẳng mấy lâu sau khi từ Euboea trở về, người Athens đã lập một hòa
ước ba mươi năm với người Lacedaemon và các đồng minh của họ
, trao
trả các điểm đóng quân mà họ đã chiếm đóng ở Peloponnese là Nisaea,
Pegae, Troezen, và Achaia
. Trong năm thứ sáu của hòa ước này, chiến
tranh đã nổ ra giữa dân đảo Samos và dân thành Miletus
vì thành Priene
.
Bị đánh bại trong cuộc chiến đó, dân Miletus đến Athens lớn tiếng cáo buộc
dân Samos. Tham gia cùng với họ trong việc này là một số cá nhân nào đó
đến từ chính Samos, là những kẻ muốn làm cách mạng thay đổi chính
quyền. Theo lời họ, quân Athens khởi bốn mươi chiến thuyền đi Samos và
thiết lập một nền dân chủ ở đó; bắt các con tin từ dân Samos, năm mươi cậu
bé và cũng chừng ấy đàn ông, đem nhốt ở đảo Lemnos
, và sau khi để lại
một đơn vị đồn trú trên đảo này, họ ra về. Nhưng một số người Samos không
ở lại đảo, mà đã trốn về lục địa. Lập một thỏa thuận với những người quyền
lực nhất trong thành đó và liên minh với Pissuthnes
con trai của Hystaspes,
người mà bấy giờ là Phó vương của Sardis
, họ đã chiêu mộ được một đội
quân bảy trăm lính đánh thuê, và trong màn đêm che chở họ vượt biển về
Samos. Bước đầu của họ là nổi dậy chống lại phe dân chúng, và họ đã kiềm
chế được phần lớn phe này; bước tiếp theo của họ là lén đoạt lại những con
tin của họ ở Lemnos; sau việc đó họ dấy loạn, giao nộp quân đồn trú của
Athens để lại chỗ họ cùng các chỉ huy của quân này cho Pissuthnes, và tức
thì chuẩn bị cho một cuộc chinh phạt Miletus. Dân Byzantium cũng cùng
dấy loạn với họ.
Người Athens ngay khi nghe được tin này liền lập tức khởi sáu mươi
chiến thuyền đi đánh Samos. Mười sáu thuyền trong số này đến Caria để
canh chừng hạm đội Phoenicia, và tới Chios và Lesbos mang theo lệnh đòi
quân tăng viện, và vì vậy số chiến thuyền này đã không tham chiến; nhưng
bốn mươi tư chiến thuyền dưới quyền chỉ huy của Pericles cùng với chín vị
đồng chỉ huy khác đã giao chiến ngoài khơi đảo Tragia
thuyền của Samos, trong số đó có hai mươi thuyền chuyên vận, khi chúng
