Acra. Sự sốt sắng và cường độ công kích Luật Moses dẫn đến một sự sốt
sắng tương tự dành cho Luật Moses, thu hẹp tầm nhìn của giới lãnh đạo Do
Thái và đẩy họ thậm chí còn lún sâu hơn vào một tôn giáo lấy Torah làm
trung tâm.
Với thất bại của mình, các nhà cải cách làm mất uy tín của khái
niệm cải cách, hay thậm chí bất cứ thảo luận nào về bản chất và phương
hướng của tôn giáo Do Thái. Kể từ đó trở đi, những thảo luận như vậy bị
chỉ trích trong mọi văn bản chính thức là bội giáo và câu kết với kẻ ngoại
bang đàn áp, việc được lắng nghe trở nên khó khăn đối với những người ôn
hoà thuộc bất cứ hình thức nào, hay những nhà giảng đạo có đầu óc quốc
tế, nhìn xa hơn ốc đảo Do Thái giáo chính thống. Nhà Hasmoneus đại diện
cho tinh thần vô cùng phản động trong Do Thái giáo. Thế mạnh của họ nằm
ở việc trở lại truyền thống và mê tín, được lấy từ quá khứ cấm kỵ và sự can
thiệp trực tiếp tàn bạo của thánh thần từ Israel xa xưa. Kể từ đó trở đi, bất
cứ can thiệp nào từ bên ngoài vào Ngôi đền và các điện thờ của nó đều
ngay lập tức khuấy động một đám đông cực đoan tôn giáo dữ tợn ở
Jerusalem, cộng với những kẻ bị kích động. Đám đông giờ trở thành một
phần quan trọng trong tình hình ở Jerusalem, làm cho thành phố và do đó là
cả Judea vô cùng khó quản lý với bất cứ ai - người Hy Lạp hay người Hy
Lạp hóa, người La Mã hay các thống đốc của họ, nhất là người Do Thái.
Trong bối cảnh trí thức bị đám đông tôn giáo này khủng bố, tinh thần thế
tục và tự do tri thức vốn hưng thịnh trong các thao trường và học viện của
người Hy Lạp, đã bị gạt ra ngoài các trung tâm học hành của người Do
Thái. Trong trận chiến của mình chống lại nền giáo dục Hy Lạp, những
người Do Thái sùng đạo bắt đầu phát triển một hệ thống giáo dục quốc gia
từ cuối thế kỷ 2 TCN. Được bổ sung dần vào các trường thông giáo lâu đời
là một mạng lưới trường học địa phương, nơi ít nhất trên lý thuyết thì mọi
bé trai Do Thái đều được dạy kinh.
Bước phát triển này có ý nghĩa rất
quan trọng trong việc phổ biến và củng cố giáo đường Do Thái, giữa sự ra
đời của chủ nghĩa Pharisee như một phong trào có nguồn gốc từ giáo dục
phổ thông, và cuối cùng trong sự xuất hiện của danh xưng giáo sĩ Do Thái.
Giáo dục được cung cấp trong những trường này hoàn toàn là giáo dục tôn
