Do Thái, ông phản công bằng cách cho rằng niềm tin vào Jesus từng tỏ ra là
thảm hoạ. Rome, một thời bá chủ thế giới, đã suy tàn khi nó chấp nhận Kitô
giáo “và giờ những người đi theo Mohammed có lãnh thổ lớn hơn họ.” Hơn
nữa, ông nói thêm, “từ thời Jesus đến nay, thế giới đã đầy rẫy bạo lực và bất
công, và người Kitô đã đổ máu nhiều hơn tất cả những người khác.” Về
giáo lý Chúa hiện thân, ông nói: “Giáo lý mà các ngươi tin, nền tảng đức
tin của các ngươi, không thể được chấp nhận bằng lý trí, tự nhiên không có
lý do gì cho nó, mà các nhà tiên tri cũng chưa từng nói đến nó.” Ông nói
với nhà vua rằng chỉ có sự hiện thân suốt đời mới có thể thuyết phục được
một người duy lý rằng Chúa được sinh ra từ tử cung người, sống trên trái
đất, bị hành hình và rồi “trở về nơi ban đầu của mình.”
người Do Thái, giới tăng lữ Kitô biết rằng cuộc tranh luận đang chống lại
họ, nên đã làm cho nó kết thúc mà không có kết luận. Ngày Sabbath tiếp
theo, nhà vua tới giáo đường, đọc phát biểu, nghe trả lời từ Nahmanides, và
cho ông về nhà với khoản tiền 300 solidos.
Khả năng là cả hai ghi chép mâu thuẫn này trình bày điều mà mỗi bên
muốn nói, chứ không phải điều họ thực sự nói.
cho rằng bản của Nahmanides là tác phẩm tuyên truyền và không thành
thật, vì trong các bài viết của mình ông chú trọng vào các diễn giải aggadah
nhiều hơn là những gì ông thừa nhận trong cuộc tranh luận. Theo quan
điểm này, Pablo nhận thức rõ về xung đột nội bộ Do Thái giữa các nhà duy
lý với các nhà phản duy lý; chương trình của cuộc tranh luận được thiết kế
khéo léo để khai thác xung đột này và khiến Nahmanides tự mâu thuẫn
hoặc buộc ông phải phủ nhận các quan điểm trước.
Nhưng như Maccoby
chỉ ra, phần lớn cuộc tranh luận nhằm tới những mục đích khác nhau. Quan
điểm về Chúa cứu thế trong Do Thái giáo đa dạng tới mức gần như không
thể nào biến chủ đề này thành dị giáo được.
tuân theo Luật; Kitô giáo là về thần học giáo lý. Một người Do Thái có thể
gặp rắc rối với một chi tiết tinh tế trong việc thực hiện ngày Sabbath mà
một người Kitô thấy nực cười. Mặt khác, một người Kitô có thể bị thiêu
sống vì có quan điểm về Chúa mà mọi người Do Thái đều coi đó là vấn đề
