ngày 28 tháng 9 năm 1789, đã đưa ra luận điệu rằng “không thể có một nhà
nước trong một nhà nước.” Do đó: “Người Do Thái nên bị từ chối mọi thứ
với tư cách một nhà nước nhưng được ban cho mọi thứ với tư cách cá
nhân.” Điều đó cũng tốt thôi, nhưng đó là tiếng nói của tầng lớp tinh hoa
khai sáng. Tiếng nói của người dân có thể rất khác. Jean-François Rewbell,
nghị sĩ cấp tiến cánh tả đến từ Alsace, chiến đấu quyết liệt chống lại quyền
bình đẳng cho người Do Thái ở Alsace, thay mặt cho “một tầng lớp đông
đảo, chăm chỉ và trung thực gồm những người đồng hương không may mắn
của tôi,” là những người đang bị “đàn áp và đối xử tệ bạc bởi những đám
đông người Phi châu tàn ác, đã tràn vào phá hoại vùng đất của tôi.” Chỉ sau
khi bị phản kháng quyết liệt thì Nghị viện mới bỏ phiếu thông qua một sắc
lệnh giải phóng hoàn toàn người Do Thái (27 tháng 9 năm 1791), kèm theo
một điều khoản bổ sung nham hiểm là chính phủ sẽ quản lý các khoản tiền
mà người ta nợ người Do Thái ở phía đông Pháp.
Dù sao thì việc cũng xong. Người Do Thái Pháp giờ đây được tự do, kim
đồng hồ không bao giờ có thể quay ngược lại hoàn toàn nữa. Hơn nữa, sự
giải phóng dưới một hình thức nào đó diễn ra ở bất cứ nơi nào người Pháp
có thể mang trong mình tinh thần cách mạng. Ghetto và các khu Do Thái
khép kín bị đột nhập ở Avignon của giáo hoàng (1791), Nice (1792) và
vùng sông Rhine (1792-1793). Việc cách mạng lan tới Hà Lan và việc
thành lập Cộng hoà Batavia đã dẫn tới chuyện người Do Thái được pháp
luật trao cho các quyền đầy đủ và chính thức ở đó (1796). Trong các năm
1796-1798, Napoleon Bonaparte giải phóng nhiều ghetto ở Ý, lính Pháp,
thanh niên Do Thái và người ủng hộ cách mạng ở địa phương kéo sập các
bức tường cũ kỹ xập xệ bằng tay không.
Lần đầu tiên một điển hình mới, vốn đã luôn tồn tại dưới hình thức phôi
thai, bắt đầu hiện ra từ bóng tối: người Do Thái cách mạng. Những người
theo chủ nghĩa giáo quyền ở Ý thề thù địch với “người Gaul, người Jacobin
và người Do Thái.” Trong các năm 1793-1794, những người Jacobin Do
Thái thành lập một chế độ cách mạng ở Saint-Esprit, vùng ngoại ô Do Thái
