cải của nó, là một hình thức cách ly khỏi người dân - một bức tường được
dựng lên chống lại họ. Jesus sử dụng Ngôi đền như một diễn đàn giảng đạo;
nhưng những người khác từng phản đối nó cũng làm như vậy, nhất là Isaiah
và Jeremiah. Ý tưởng cho rằng người Do Thái có thể trụ được mà không có
Ngôi đền chẳng có gì mới. Ngược lại, nó rất cũ, và có thể lập luận rằng tôn
giáo Do Thái đích thực, rất lâu trước khi Ngôi đền được xây, mang tính phổ
quát và không có nơi chốn cụ thể. Jesus, giống như nhiều người Do Thái
sùng đạo khác, thấy sự thiêng liêng được phổ cập với toàn thể người dân
thông qua trường tiểu học và giáo đường Do Thái. Nhưng ông đi xa hơn
hầu hết họ khi coi Ngôi đền là nguồn gốc của cái ác, tiên đoán về sự hủy
diệt của nó, đối xử với giới chức Ngôi đền và toàn bộ hệ thống trung tâm
của chính quyền cùng luật pháp Do Thái bằng sự im lặng khinh miệt.
Về vấn đề thứ hai, mức độ tuân thủ Luật Moses, cuộc tranh cãi ban đầu
giữa người Sadducee chỉ thừa nhận Ngũ Thư thành văn với người Pharisee
chỉ dạy Luật Miệng, đến thời Jesus đã được bổ sung bằng một cuộc tranh
cãi nữa giữa người Hakamim với người Pharisee. Một trường phái do
Shammai Lớn (Shammai the Elder) (khoảng năm 50 TCN-khoảng năm 30)
đứng đầu, có quan điểm khắt khe nhất về các vấn đề thanh sạch và không
thanh sạch, một lĩnh vực dễ bùng nổ vì nó không cho dân nghèo đạt đến sự
thiêng liêng. Quả thực, sự khắt khe của trường phái Shammai cuối cùng đã
đưa hậu duệ và môn đệ của ông ra khỏi truyền thống giáo sĩ-Do Thái hoàn
toàn, và họ biến mất như chính người Sadducee. Mặt khác, có trường phái
của Hillel Lớn (Hillel the Elder), người cùng thời với Shammai. Ông đến từ
cộng đồng Do Thái lưu vong và sau này được gọi là “Hillel người
Babylon.”
Ông mang theo mình các ý niệm nhân văn và phổ quát hơn về
việc diễn giải Torah. Đối với Shammai, cốt lõi của Torah nằm trong chi tiết
của nó; trừ phi anh không hiểu đúng chi tiết thì hệ thống mới trở nên vô
nghĩa và không thể đứng vững được. Đối với Hillel, cốt lõi của Torah nằm
trong tinh thần của nó: nếu anh hiểu đúng tinh thần thì chi tiết không thành
vấn đề nữa. Truyền thống thể hiện tính tương phản giữa sự tức giận và khắt
khe của Shammai với sự khiêm nhường và nhân văn của Hillel, nhưng thứ
