phòng bọn gác dang đi tuần và những kẻ xấu phát hiện. Cũng có lần bọn
gác dang ập vào khám xét bất ngờ, tịch thu nhiều sách, báo, tài liệu. Mãi
đến cuối năm 1934 bọn thực dân mới thừa nhận chế độ tù chính trị và cho
tù nhân đọc sách, nhưng không cho đọc báo, sau này mới cho đọc trong
một thời gian.
Tù chính trì ở Banh II còn thảo luận nhiều vấn đề thuộc các lĩnh vực
chính trị, kinh tế, triết học, lịch sử, thời sự và văn học nghệ thuật. Cuối năm
1933 có cuộc thảo luận về vụ án Đimitơrốp (Dimitrov). Những người cộng
sản Việt Nam trong nhà ngục Côn Đảo vô cùng phẫn nộ trước hành động
cơ hội thỏa hiệp của Quốc tế II và lo lắng cho phong trào cộng sản Đức.
Thái độ hiên ngang và bản cáo trạng đanh thép mà Đimitơrốp đẽ kết tội
bọn phát xít trước tòa án Lai xích (Leipzig) là niềm cổ vũ lớn đối với
những người cộng sản Việt Nam, đồng thời củng cố thêm lòng tin vào sự
tất thắng của chủ nghĩa cộng sản.
Năm 1934, có cuộc tranh luận vấn đề Liên Xô vào Hội quốc liên (tiền
thân Liên hợp quốc). Lúc đầu có ý kiến cho rằng Liên Xô và Hội quốc liên
sẽ bị thiểu số, rằng Lênin khi còn sống đã từng vạch mặt Hội quốc liên...
song nhiều ý kiến khác phân tích tình hình lúc này chủ nghĩa đế quốc đã đi
vào con đường phát xít hóa, mâu thuẫn nội bộ chúng tăng lên, vì vậy cần
phải lợi dụng diễn đàn này để tuyên truyền chính nghĩa, cô lập bọn hiếu
chiến, lập mặt trận rộng rãi đấu tranh cho hòa bình, chống chiến tranh và
bảo vệ các nước nhỏ yếu.
Cuộc tranh luận sôi nổi và kéo dài, sau cùng hầu hết đều tán thành việc
Liên Xô vào Hội quốc liên. Các vấn đề chính trị, triết học được thảo luận
hằng ngày, vấn đề gì chưa hiểu rõ thì dừng lại đọc thêm tài liệu và nghiên
cứu sách kinh điển của chủ nghĩa Mác, cố gắng nắm bản chất của vấn đề
rồi liên hệ với tình hình thế giới, liên hệ với truyền thống dân tộc Việt Nam
và rút ra những bài học kinh nghiệm.
Những vấn đề lý luận được anh em để nhiều thì giờ tranh luận. Đồng chí
Nguyễn Văn Cừ và đồng chí Lê Duẩn thường có những ý kiến phân tích
sâu và xác đáng, có sức thuyết phục đối với anh em. Đồng chí Mười Cúc
