Cải tạo chế độ Hầm xay lúa
Khoảng năm 1933, bọn gác dang phát hiện được đồng chí Tôn Đức
Thắng liên hệ với tù chính trị Banh II và phạt giam đồng chí vào Hầm xay
lúa. Hầm xay lúa vừa là một hình thức khổ sai để tận dụng lao động của tù
nhân, vừa được cấu tạo một cách đặc biệt để đày đọa người tù và trớ thành
một hình phạt khủng khiếp, địch gọi là “khu trừng giới” (quatier
diciplinaire).
Trực tiếp điều hành trong Hầm xay lúa là một cặp rằng
rằng phụ do xếp banh chỉ định trong số tù lưu manh loại “anh chị”. Bọn này
tập hợp hàng chục tên lưu manh đàn em để phục dịch cơm nước và đấm
bóp cho chúng. Cả bọn cấu kết với nhau trút tất cả những công việc khổ sai
nặng nhọc lên đầu những người tù khác.
Từ 5 giờ sáng tới 17 giờ chiều, Hầm xay lúa chật chội, ầm ĩ, bụi bặm, oi
bức và ngột ngạt. Hơn 100 người tù bị xiềng xích, 200 bao thóc chất đống,
5 cối xay và 2 quạt gió đồ sộ chen chúc nhau trong một căn hầm rộng
chừng 150 mét vuông. Quạt gió thổi ù ù, cối xay quay ầm ầm; tiếng xích
sắt loảng xoảng lê dưới chân người tù, tiếng thớt cối nặng nhọc nghiến vào
nhau chen lẫn tiếng roi quật đen đét lên những tấm lưng trần và những
tiếng rít chửi độc địa của bầy cặp rằng lưu manh hòa thành một thứ âm
thanh rùng rợn của Hầm xay lúa.
Khác với các sở tù khổ sai, bọn lưu manh trong Hầm xay lúa được toàn
quyền hành hạ người tù, chúng hung dữ như một bày quỷ sứ. Bọn gác ngục
chỉ đứng ngoài song sắt để chứng kiến lòng trung thành của đám tù tay sai
đã được chúng kích động bản tính lưu manh. Bị áp bức đến cùng cực, tù
nhân Hầm xay lúa trở nên hung bạo, thỉnh thoảng họ lại đập chết những tên
cặp rằng hung ác.
Đồng chí Tôn Đức Thắng vào Hầm xay lúa được ít hôm thì cặp rằng Bảy
Tốt bị hai người tù thường phạm đập vỡ sọ bằng một khúc gỗ lim, âm mưu
