3. Phong trào khởi nghĩa ở các tỉnh
Sự thắng lợi của cuộc khởi nghĩa Vũ Xương không phải là ngẫu nhiên,
mà đó là kết quả của phong trào cách mạng toàn quốc nói chung và phong
trào ở Hồ Bắc, Hồ Nam nói riêng. Hưởng ứng cuộc khởi nghĩa Vũ Xương,
các tỉnh lần lượt nổi dậy. Trong tháng 10, các tỉnh Hồ Nam, Thiểm Tây,
Giang Tây, Sơn Đông hoặc khởi nghĩa giành chính quyền, hoặc tuyên bố
độc lập. Đến tháng 11, Thượng Hải, An Huy, Quý Châu, Giang Tô, Triết
Giang, Quảng Đông, Phúc Kiến, Quảng Tây, Tứ Xuyên cũng đều tuyên bố
độc lập. Quân cách mạng đã nắm được nhiều thành phố quan trọng về
chính trị cũng như về kinh tế.
Như vậy, quân cách mạng trong một thời gian ngắn đã trực tiếp hay
gián tiếp làm tan rã đế quốc Mãn Thanh rộng lớn. Bọn Mãn Thanh chỉ còn
khống chế mấy tỉnh miền Bắc mà số phận của nó cũng rất mong manh.
Nhưng về phía cách mạng, một đặc điểm nổi bật lúc bấy giờ là chính quyền
khắp nơi đều bị phái lập hiến nắm như ở Vũ Xương, Vân Nam, Tứ Xuyên
v.v… Cũng có nơi như Hồ Nam, quân cách mạng do Tiêu Đạt Phong lãnh
đạo đánh chiếm Trường Sa. Nhưng sau đó bọn lập hiến đã làm cuộc chính
biến, giết Tiêu Đạt Phong và các lãnh tụ cách mạng, chiếm lấy chính
quyền.
Vì thế, ở hầu hết các nơi, chính quyền cách mạng đều ở trong tay phái
lập hiến. Nguyên nhân chủ yếu là lúc bấy giờ lực lượng của phái lập hiến
mạnh hơn nhiều. Đâu đâu, phái lập hiến cũng chui được vào hàng ngũ cách
mạng và giành lấy thành quả cách mạng.
4. Chính phủ Nam Kinh thành lập
Đầu tháng 11 năm 1911, hầu hết các tỉnh Trung và Nam Trung Quốc
đều đứng dậy khởi nghĩa và giành được chính quyền. Yêu cầu của quần
chúng lúc bấy giờ là tổ chức một chính phủ trung ương. Ngày 15 tháng 11
đại biểu các tỉnh về Thượng Hải họp “Hội nghị đại biểu đô đốc phủ các
