Thực dân Anh xây dựng nền thống trị ngay trên cơ sở không thay đổi
của cơ cấu phong kiến trong các vương quốc. Trừ vùng “lãnh thổ thuộc địa
eo biển”, sự thống trị của Anh về hình thức là gián tiếp, thông qua người
Mã Lai để bóc lột người Mã Lai. Các vương quốc lớn vẫn phân cắt như xưa
tuy đều bị phụ thuộc vào thực dân Anh về chính trị và kinh tế.
Để thuận lợi cho việc cai trị và bóc lột, thực dân Anh chia Mã Lai
thành những khu vực hành chính khác nhau.
- Vùng “thuộc địa eo biển” gồm Xingapo, Pênang, tỉnh Oenlitxlây,
Dindinh va Malắcca do thực dân Anh nắm trực tiếp, đứng đầu là tổng đốc.
- Năm 1895, Anh ép buộc Pêrắc, Sêlango, Semvulan và Pahang ký
hiệp ước thành lập “Liên bang Mã Lai”, Trong cái gọi là Liên bang Mã Lai
đó, thực dân Anh thi hành chính sách quản lý gián tiếp thông qua một viên
khâm sứ người Anh làm nhiệm vụ giám sát và cố vấn, nhưng thực ra nắm
mọi việc quản lý hành chính trong các vương quốc này. Bộ máy chính
quyền các cấp đều do người Mã Lai đảm nhiệm, nhưng chỉ làm nhiệm vụ
thu thuế và gìn giữ “trật tự an ninh xã hội” và chịu sự kiểm soát ngặt nghèo
của viên khâm sứ Anh, mà không được quyền quyết định bất cứ một vấn đề
gì. Trên thực tế, thực dân Anh đã thi hành chính sách dùng người bản xứ
cai trị người bản xứ rất thâm độc.
- Đối với các vương quốc không gia nhập Liên bang như Tơrenganu,
Giôho, Kêđắc, Pơlít và Kêlantan, thực dân Anh cũng quản lý thông qua đại
diện núp dưới danh nghĩa là “quan cố vấn”.
Với kinh nghiệm sẵn có của Anh ở Ấn Độ, chúng không gộp toàn bộ
Mã Lai thành một thể thống nhất về chính trị mà giữ nguyên tình trạng
phân cắt phong kiến. Như vậy sẽ tránh được sự chống đối quyết liệt của
tầng lớp quý tộc phong kiến trong các vương quốc. Hơn thế nữa, chúng còn
có thể lợi dụng tầng lớp này để tiếp tay bóc lột nhân dân.
3. Chính sách vơ vét nguyên liệu và đầu tư của đế quốc Anh ở
Mã Lai
