tranh liên miên giữa các tập đoàn phong kiến càng khơi sâu sự chia rẽ dân
tộc và làm suy yếu đất nước.
Hai tôn giáo lớn của Ấn Độ là đạo Ấn Độ (Hinđu) và đạo Hồi (Islam).
Có khoảng 2/3 dân số theo đạo Ấn Độ, nhưng đạo Hồi lại được coi là tôn
giáo chính thống của đế quốc Đại Môgôn. Ngoài ra còn có đạo Phật và
nhiều thứ tôn giáo nguyên thủy khác. Sự khác nhau về tôn giáo thường gắn
liền với sự cách biệt về đẳng cấp. Ở một số vùng, nông dân theo đạo Ấn Độ
trong khi tầng lớp phong kiến theo đạo Hồi. Ở nơi khác có hiện tượng
ngược lại. Bọn bóc lột thường lợi dụng điều đó để tăng cường áp bức giai
cấp.
Sự phân chia đẳng cấp trong xã hội Ấn Độ diễn ra khá phức tạp.
Dưới vua có tăng lữ và quý tộc quân sự được coi là đẳng cấp cao nhất. Sau
đó đến đẳng cấp gồm nhà buôn, bọn cho vay lãi, thợ thủ công, nông dân và
binh lính. Thấp nhất là đẳng cấp gồm nông dân và thợ thủ công nghèo khổ.
Ngoài ra, những người Paria bao gồm những người bị khinh rẻ nhất, không
ai đụng tới, đến cái bóng của họ cũng bị coi là làm uế tạp các nhà quyền
quý, đi ngoài đường phải đeo chuông để những người ở đẳng cấp khác xa
lánh. Nếu đi đường mà gặp người thuộc các đẳng cấp cao hơn, họ phải
tránh xa cách chừng 20 bước. Ranh giới giữa các đẳng cấp được bảo vệ rất
nghiêm ngặt. Người ở đẳng cấp trên không được kết hôn với người đẳng
cấp dưới. Khi bị đuổi ra khỏi đẳng cấp, họ sẽ không có chỗ đứng trong xã
hội. Chế độ đẳng cấp dẫn đến tình trạng bất công và chia rẽ.
Sự khác biệt về dân tộc, tôn giáo và đẳng cấp cùng với những thành
kiến sâu sắc, những lễ nghi phức tạp, những tâp tục lạc hậu… làm trở ngại
sự thống nhất và sự phát triển của Ấn Độ. Tuy nhiên, dưới ách thống trị
khắc nghiệt của chế độ phong kiến, quần chúng nhân dân vẫn đoàn kết đấu
tranh để giải phóng khỏi ách áp bức dân tộc và giai cấp, chống lại triều đình
phong kiến Môgôn.
5. Cuộc đầu tranh chống phong kiến và sự suy tàn của Đế quốc
Đại Môgôn
