(1794-1815)
1. Thời kỳ Đốc chính (1794-1799)
Cuộc chính biến ngày 9 tháng Tecmiđo đã chuyển chính quyền từ tay
phái tư sản cách mạng Giacôbanh sang tay phái tư sản phản cách mạng. Đó
là những người mới giàu có trong thời gian cách mạng và chiến tranh nhờ
những hoạt động buôn gian bán lận, đầu cơ tích trữ, tham ô công quỹ,
chiếm đoạt ruộng đất, ăn bớt trong khi cung cấp cho mặt trận. Họ tiến hành
xóa bỏ nhiều thành quả cách mạng như thủ tiêu luật giá tối đa, bãi bỏ các
đạo luật Văngtô, khủng bố người cách mạng, đóng cửa câu lạc bộ. Hiến
pháp 1795 hạn chế các quyền tự do dân chủ, trở lại chế độ bầu cử gián tiếp
với điều kiện tài sản rất cao, thiết lập “Ủy ban Đốc chính” tập trung chính
quyền vào tay 5 người. Đứng đầu ủy ban Đốc chính là Bara, một cựu sĩ
quan quý tộc, một nhà chính trị vô nguyên tắc và dễ bị mua chuộc đã từng
vơ vét nhiều của cải bằng cách hối lộ và biển thủ.
Dưới chế độ Đốc chính, đời sống quần chúng bị sa sút nghiêm trọng.
Hai cuộc khởi nghĩa của công nhân Pari ngày 1-4 và 20-5-1794 với khẩu
hiệu “Bánh mì và hiến pháp 1793” bị đàn áp. Năm 1796, phong trào cách
mạng của “Những người bình đẳng” xuất hiện ở Pari dưới sự lãnh đạo của
F.E.Babơp (1760-1797). Ông xuất thân từ tầng lớp bình dân thành thị, đã
từng tham gia tích cực vào cuộc cách mạng 1789. Cương lĩnh của ông dựa
trên nguyên tắc bình đẳng, hủy bỏ chế độ tư hữu, mọi người đều tham gia
“Công xã”, cùng có nghĩa vụ lao động và cùng có quyền hưởng thụ như
nhau. Ông chủ trương tiến hành cách mạng của những người lao động. Đó
là một bước tiến lớn trong quan niệm cộng sản chủ nghĩa không tưởng.
Song nó còn mang nhiều nhược điểm như sự phân chia sản phẩm bình quân
tuyệt đối không thể khuyến khích sản xuất phát triển, biện pháp bạo lực chỉ
dựa trên hoạt động của một nhóm người có tính chất âm mưu và không
phát động quần chúng, chưa thấy vai trò của giai cấp vô sản trong cuộc đấu
tranh chống chủ nghĩa tư bản, Kế hoạch bạo động năm 1796 bị lộ, Babơp bị
