1891
1.887
740
26.625
Đến đầu thế kỷ XX, nền kinh tế Pháp có một số chuyển biến quan
trọng. Nhưng thực ra, Pháp vẫn còn thua kém các nước khác.
Trước đại chiến, lượng than của Pháp kém Đức ba lần và kém Mỹ sáu
lần. Thép thì kém Mỹ tới mười lần. Ngành cơ khí phát triển chậm chạp,
khoảng 50% - 80% máy móc về công nghiệp và nông nghiệp phải nhập từ
nước ngoài. Các ngành công nghiệp nhẹ với những xưởng máv loại vừa và
nhỏ vẫn chiếm ưu thế. Gần 70% cơ sở kinh doanh thuộc loại này.
Nông nghiệp Pháp vẫn ở tình trạng phân tán những mảnh ruộng nhỏ
với 40% cư dân trong cả nước. Nền kinh tế tiểu nông không cho phép sử
dụng kỹ thuật mới, nên đã kìm hãm sự phát triển sản xuất và đẩy người
nông dân vào địa vị phụ thuộc các hãng buôn và bọn chủ nợ. Những cuộc
khủng hoảng không ngừng diễn ra, ngay cả trong những ngành quan trọng
như ngành trồng nho.
Trong thời kỳ này, nước Pháp cũng đang diễn ra quá trình tập trung
sản xuất dẫn tới sự hình thành các tổ chức lũng đoạn. Ngành luyện kim và
khai mỏ tập trung trong tay hai công ty lớn (Comité des forges và
Schneider Creusot). Công ty “Snâyđơ Crơdô” nắm các nhà máy quân sự ở
Crơdô và các nhà máy chế tạo đồ đồng, thép cùng các ngành khác ở nhiều
vùng trong nước. Đồng thời nó có chi nhánh ở thuộc địa và nước Nga.
“Tổng công ty đường sắt và điện khí” cùng 6 công ty khác độc quyền
ngành đường sắt trong nước. 50% trọng tải đường biển do 3 công ty lớn
nắm. Hai công ty “Xanh Gôben” và “Cuman” kiểm soát toàn bộ công
nghiệp hóa chất. Những tổ chức lũng đoạn tương tự cũng hình thành ở các
thuộc địa để tăng cường bóc lột: các công ty kinh doanh đồn điền trồng nho
ở Angiêri, đồn điền cao su, lúa và đay ở Đông Dương: trồng hoa ở
Mađagaxca, khai thác phốt-pho ở Bắc Phi (thuộc “Xanh Gôben”),
Xanhđica kền ở Tân Calêđôni…
