quyền lợi giữa các đế quốc đã trở nên ráo riết trong cuộc cạnh tranh về kinh
tế. Đế quốc Mỹ giành quyền làm đường sắt Kinh Đô-Nhân Xuyên, khai mỏ
vàng ở Vân Sơn; Pháp cũng xây dựng đường sắt; Nga khai thác mỏ ở
Trung Thanh, khai thác gỗ ven sông Áp Lục v.v… Phong trào nhân dân nêu
cao khẩu hiệu “Cấm người nước ngoài khai mỏ”, “không cho người nước
ngoài làm đường sắt”.
Sang thế kỷ XX, trên phạm vi thế giới, mâu thuẫn giữa các đế quốc
Anh và Đức ngày càng gay gắt. Cuộc đấu tranh đòi chia lại thị trường đang
đẩy dần đến cuộc chiến tranh thế giới. Anh gia nhập các liên minh đế quốc,
năm 1902, Anh liên minh với Nhật. Anh và Mỹ ra sức xúi giục Nhật gây
chiến với Nga để tranh giành quyền lợi ở vùng Đông Bắc Trung Quốc.
Tháng 2 năm 1904 Nhật buộc Triều Tiên ký điều ước Nhật-Hàn lần
thứ hai.
Nội dung điều ước :
1. Chính phủ Nhật Bản có quyền quyết định các công việc ngoại giao
của Triều Tiên và cử một Khâm sứ sang giám sát điều hành ngoại giao.
2. Quan Khâm sứ (Thống Giám) người Nhật trực tiếp điều khiển quân
đội và quan lại.
Tháng 3 năm 1906 Ito Hirobumi được cử làm Khâm sứ đầu tiên ở
Triều Tiên.
Nhật Bản được quyền đánh cá voi, khai mỏ vàng Tác Sơn và Thủy
Nguyên, chiếm khu khai thác nhân sâm ở Khai Thành, khống chế cả ngành
đường sắt và nội ngoại thương (Nhật nắm 80% hàng xuất nhập khẩu của
Triều Tiên). Ngân hàng số 1 của Nhật Bản là ngân hàng Trung ương của
Triều Tiên và từ tháng 1-1906 Nhật Bản đã đưa đồng tiền Nhật vào hệ
thống tiền tệ chi phối Triều Tiên. Nhật chú ý khai thác thuộc địa, di dân
Nhật sang Triều Tiên, chiếm ruộng đất, làm cho nông dân phá sản phải lưu
lạc nơi khác. Bọn chủ tư bản Nhật bóc lột sức lao động làm thuê rẻ mạt của
Triều Tiên.
