Cuộc khởi nghĩa tuy bị thất bại, nhưng mãi mãi để lại cho nhân dân
Inđônêxia những bài học quý báu. Đippônêgôrô - người lãnh đạo đến cùng
cuộc khởi nghĩa, đã sống chết như một người anh hùng được nhân dân
Inđônêxia yêu kính tôn sùng.
2. Cuộc chiến đấu dũng cảm của nhân dân Achê
Sau khi kênh Xuyê được đào xong (1869), eo biển Malắcca trở thành
một vị trí vô cùng quan trọng trên đường sang Viễn Đông. Hà Lan thèm
muốn khống chế eo biển này. Nhưng sự tồn tại của vương quốc Achê là
một trở ngại lớn cho việc Hà Lan làm chủ vùng này.
Tháng 4-1873, thực dân Hà Lan phái 3000 quân do tướng Kôlơ chỉ
huy đổ bộ lên Achê. Cuộc chiến đấu anh dũng của nhân dân Achê đã chặn
từng bước tiến của giặc. Nhân dân Achê kết hợp trí thông minh, tài bắn
súng, bắn cung tên và lòng dũng cảm tuyệt vời, đã chiến đấu kiên cường
bảo vệ vương quốc của họ. 17 ngày đổ bộ lên đất Achê, quân Hà Lan chỉ
tiến được vài cây số và bị thiệt hại hơn 1000 tên. Nhưng vì quyền lợi thôi
thúc, Hà Lan điên cuồng phái hàng ngàn quân trở lại đánh Achê. Tháng 10-
1873 đội quân này đổ bộ lên Achê, nhưng sau vài trận đầu, nhân dân Achê
đã khéo léo tránh sự đụng độ không cân sức và tiến hành cuộc chiến tranh
du kích linh hoạt tài trí của mình. Ngày 26-12, Hà Lan tập trung quân tiến
đánh hoàng cung, nhưng chỉ chiếm được một cung điện trống rỗng. Quân
đội của vương quốc đã cùng nhân dân phân tán vào rừng tiến hành cuộc
chiến đấu sống mái với quân thù. Hà Lan thấy không thể chinh phục được
vùng này đành phải chuyển sang chính sách đồn trú. Tính đến năm 1884
thực dân Hà Lan đã phải tốn phí 150 triệu gun-đơ và hàng ngàn quân bị
chết vì cuộc chiến tranh này mà không chinh phục được Achê.
IV. CHẾ ĐỘ THỐNG TRỊ CỦA THỰC DÂN HÀ
LAN CUỐI THẾ KỶ XIX - ĐẦU THẾ KỶ XX.
PHONG TRÀO DÂN TỘC INĐÔNÊXIA
