TRUYỆN LỊCH SỬ TRUNG QUỐC
5000 NĂM TẬP 1
Lâm Hán Đạt & Tào Dư Chương
www.dtv-ebook.com
29-30
THƯƠNG ƯỞNG SỬA ĐỔI PHÁP LUẬT
Trong số Thất hùng thời Chiến quốc, so với các nước chư hầu ở Trung
nguyên thì nước Tần còn tương đối lạc hậu cả về chính trị, kinh tế, văn hóa.
Nước láng giềng sát cạnh là nước Ngụy mạnh hơn nước Tần, đã chiếm mất
của Tần một khoảng đất lớn ở vùng Hà Tây.
Năm 361 TCN, quốc quân mới của Tần là Tần Hiếu Công lên ngôi.
Ông quyết tâm phấn đấu xây dựng đất nước giàu mạnh. Trước hết chiêu tập
nhân tài và hạ lệnh: "Không kể là người nước Tần hay hay người nước
ngoài tới, hễ ai nghĩ được biện pháp làm cho nước Tần giàu mạnh lên thì sẽ
phong làm quan". Lời kêu gọi đó của Tần Hiếu Công đã thu hút được nhiều
nhân tài. Một người ở nước Vệ là quí tộc Công Tôn Ưởng (tức Thương
Ưởng sau này) không được trọng dụng ở nước Ngụy, liền chạy sang nước
Tần, nhờ người tiến cử, được Tần Hiếu Công tiếp kiến.
Thương Ưởng nói vớ Tần Hiểu Công: "Một quốc gia muốn giàu
mạnh, cần phải chú ý đến nông nghiệp, khuyến khích tướng sĩ; muốn cai trị
đất nước tốt, phải có thưởng có phạt. Có thưởng có phạt thì triều đình mới
có uy tín, mọi cải cách mới tiến hành được". Tần Hiếu Công hoàn toàn
đồng ý với chủ trương của Thương Ưởng. Nhưng một số quí tộc và đại
thần ra sức phản đối. Tần Hiếu Công thấy những người phản đối quá nhiều,
mà mình lại mới lên ngôi, sợ xảy ra rối loạn, liền tạm thời gác việc cải cách
lại.