TRUYỆN LỊCH SỬ TRUNG QUỐC
5000 NĂM TẬP 1
Lâm Hán Đạt & Tào Dư Chương
www.dtv-ebook.com
31-32
TRƯƠNG NGHI PHÁ TAN KẾ HỢP TUNG
Từ khi Tôn Tẫn đánh bại quân Ngụy, nước Ngụy thất thế, nước Tần
càng ngày càng lớn mạnh. Sau khi Tần Hiếu Công mất, con là Tần Huệ
Văn Vương nắm quyền, không ngừng mở rộng thế lực khiến sáu nước khác
lo sợ, làm thế nào để đối phó với nước Tần đây? Có một số chính khách đề
xuất chủ trương cho sáu nước, khuyến khích họ kết thành liên minh, liên
hợp lại để chống Tần, chủ trương đó được gọi là "hợp tung". Lại có một số
chính khách giúp Tần đi du thuyết các nước, yêu cầu họ dựa vào Tần để
chống lại các nước khác, chủ trương này gọi là "liên hoàn". Kì thực mọi
chính khách đều không có chủ trương cố định, chẳng qua họ chỉ dựa vào tài
ăn nói để kiếm công danh tước lộc. Bất kể là nước nào, bất kể là chủ trương
gì, miễn là họ được làm quan là được.
Trong những chính khách đó, nổi tiếng nhất là Trương Nghi. Trương
Nghi là người nước Ngụy, nghèo khổ, cùng quẫn, phải bỏ sang nước Sở.
Xin gặp vua Sở không tiếp. Lệnh Doãn nước Sở giữ ông trong nhà làm
môn khách. Có lần, gia đình Lệnh Doãn mất một viên ngọc quí. Lệnh Doãn
thấy Trương Nghi nghèo khổ, nghi ông ăn trộm ngọc, liền bắt lại đánh một
trận nhừ tử. Trương Nghi lê lết về nhà, người vợ thấy chồng khắp người
thương tích, liền xót xa nói: "Nếu chàng không đọc sách, không đi ra ngoài
cầu một chức quan, thì làm sao gặp phải nỗi oan khuất thế này".
Trương Nghi há miệng hỏi vợ: "Nhìn xem lưỡi ta còn không?"
