cố, phát triển tình hữu nghị, hợp tác với Liên Xô và Trung Quốc, tranh thủ
sự chi viện cho cuộc kháng chiến đang bước vào giai đoạn quyết liệt. Việt
Nam luôn coi những điểm khác biệt, mâu thuẫn trong hệ thống các nước xã
hội chủ nghĩa và giữa Liên Xô - Trung Quốc là những mâu thuẫn có tính
chất nội bộ, tạm thời, không mang tính chất đối kháng, nhưng cần phải nỗ
lực để dẹp bỏ, tránh để mâu thuẫn gia tăng, gây bất lợi cho cuộc kháng
chiến của nhân dân Việt Nam. Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ
Chí Minh luôn cảnh giác đối với âm mưu gây chia rẽ của đối phương, xử lý
rất khôn khéo, “có lý có tình” mối quan hệ giữa Việt Nam với Liên Xô và
Trung Quốc nhằm hạn chế đến mức thấp nhất những ảnh hưởng tiêu cực
của sự bất hoà. Việt Nam luôn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng
cường tình đoàn kết, hữu nghị với cả hai nước Liên Xô, Mỹ. Đề cương
công tác đối ngoại do Thủ tướng Phạm Văn Đồng trình bày với Bộ Chính
trị đầu năm 1962 nêu rõ nhiệm vụ của Đảng, của Nhà nước Việt Nam là
phải góp phần giữ vững và tăng cường đoàn kết nhất trí trong phe xã hội
chủ nghĩa. Liên tiếp qua các kỳ Đại hội lần thứ III của Đảng Lao động Việt
Nam (9-1960), Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương lần thứ 9 (12-1963),
lần thứ 11 (3-1965) và lần thứ 12 (12-1965), lần thứ 13 (l-1967)... đường
lối nhất quán, xuyên suốt của Đảng, Nhà nước Việt Nam là: “Tăng cường
đoàn kết với các nước xã hội chủ nghĩa anh em do Liên Xô đứng đầu”, thực
hiện nhiệm vụ quốc tế quan trọng: “ra sức góp phần tăng cường sự đoàn
kết nhất trí trong phe xã hội chủ nghĩa”
28
; “đẩy mạnh đấu tranh chính trị
và ngoại giao góp phần củng cố sự đoàn kết của phe xã hội chủ nghĩa”
29
,
kiên trì phấn đấu bảo vệ chủ nghĩa Mác - Lênin; “tranh thủ sự giúp đỡ về
mặt quân sự của các nước anh em tới mức cao nhất, trên cơ sở có lợi cho
công cuộc đấu tranh chống đế quốc Mỹ và tăng cường đoàn kết quốc tế
trong phe xã hội chủ nghĩa”
30
. Trong quá trình thực hiện các nghị quyết nêu
trên, việc được coi là khó khăn nhất là xử lý mối quan hệ giữa Việt Nam
với Liên Xô, Việt Nam với Trung Quốc. Để giữ được thế cân bằng trong
điều kiện hai nước này đang có những bất hoà sâu sắc, phải đảm bảo
nguyên tắc được không đứng về một bên và không cùng bên này chống bên
