nghiệp kháng chiến, kiến quốc tiến tới thắng lợi, một phong trào toàn dân
“diệt giặc đói”, đẩy mạnh tăng gia sản xuất đã được phát động trong cả
nước. Để phong trào nhanh chóng đi vào cuộc sống, Chủ tịch Hồ Chí Minh
đã trực tiếp kêu gọi mọi người dân, từ nông thôn đến thành thị “tăng gia sản
xuất ngay, tăng gia sản xuất nữa”, coi “tấc đất là tấc vàng”. Người còn đề
nghị “10 ngày nhịn ăn một bữa và kêu gọi đồng bào nhường cơm, sẻ áo”.
Khắc phục tình trạng ngân khố quốc gia trống rỗng, góp phần giải
quyết những khó khăn về tài chính, từng bước thoát khỏi sự lệ thuộc vào tư
bản tài chính, ngân hàng nước ngoài, Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng
hoà chủ trương xây dựng Quỹ độc lập và phát động Tuần lễ vàng, phát
hành đồng tiền Việt Nam... Tất cả chủ trương, biện pháp nêu trên đều xuất
phát từ sự thấu triệt tư tưởng xây dựng một nền kinh tế tự chủ trong quá
trình kháng chiến, kiến quốc.
Tư tưởng đó chỉ rõ, song song với việc thủ tiêu các đặc quyền, đặc
lợi của tư bản Pháp và tư sản mại bản Mỹ là từng bước xây dựng một nền
kinh tế độc lập, tự chủ; nền kinh tế đó phải thoát khỏi tình trạng lệ thuộc
vào nền kinh tế của chủ nghĩa thực dân; phải đáp ứng được các yêu cầu của
cuộc kháng chiến trong mọi điều kiện, hoàn cảnh cả khi bị bao vây, phong
toả (trong kháng chiến chống Pháp) hay khi bị gián đoạn, giảm sút về viện
trợ quốc tế do sự bất đồng giữa các nước anh em (trong kháng chiến chống
Mỹ).
Việt Nam là một nước lấy sản xuất nông nghiệp làm chính, vì vậy
đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp được xác định là mũi nhọn, ưu tiên hàng
đầu trong xây dựng nền kinh tế kháng chiến. Để khuyến khích sản xuất
phát triển, Đảng, Chính phủ ta đã kịp thời đề ra những chủ trương phù hợp
nhằm giải quyết vấn đề ruộng đất cho dân; ban hành nhiều chính sách động
viên, khuyến khích nhân dân tích cực lao động, sản xuất, thực hành tiết
kiệm. Để đáp ứng kịp thời nhu cầu về lương thực, thực phẩm cho lực lượng
vũ trang và nhân dân, Chủ tịch Hồ Chí Minh kêu gọi: “Dù khó khăn đến
mấy, vấn đề lương thực cũng phải giải quyết cho được. Nếu không làm
