được lúa, phải chuyển nhanh, thiếu cơm có khoai, thiếu khoai có sắn”
2
.
Nhấn mạnh đến mối quan hệ giữa kháng chiến và kiến quốc, Người yêu
cầu: “Bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương và du kích không nên chỉ biết
đánh. Biết đánh là cái tốt, nhưng chỉ biết đánh mà coi nhẹ chính trị, kinh tế,
tuyên truyền giáo dục nhân dân tức là chỉ biết có một mặt, vì đánh không
thể tách rời được với chính trị và kinh tế. Nếu chỉ biết đánh mà không nghĩ
đến kinh tế thì khi hết gạo sẽ không đánh được”
3
.
Cùng với nỗ lực đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp, là chính sách chú
trọng quan tâm đến phát triển các ngành tiểu thủ công nghiệp nhằm đáp
ứng các nhu cầu về tiêu dùng thiết yếu, về cái ăn, cái mặc cho người dân và
cho bộ đội.
Quán triệt sâu sắc tư tưởng vừa kháng chiến vừa kiến quốc trong
suốt 30 năm chiến tranh, cùng với việc tập trung lãnh đạo, tổ chức toàn dân
kháng chiến, Đảng và Nhà nước Việt Nam luôn giành sự quan tâm đặc biệt
cho xây dựng, phát triển kinh tế, chăm lo cải thiện đời sống cho nhân dân.
Một mặt những hành động đó cho thấy tính ưu việt của chính quyền mới.
Mặt khác, sự quan tâm ấy cũng làm rõ một quan hệ chặt chẽ giữa xây dựng
và kháng chiến, giữa Nhà nước và nhân dân, cũng như bản chất cuộc chiến
tranh vệ quốc với hình thức chiến tranh nhân dân. Thời kỳ đầu kháng chiến
chống Pháp, chỉ trong một thời gian ngắn, Đảng vừa lãnh đạo nhân dân
Nam Bộ kháng chiến, vừa nhanh chóng đưa nền kinh tế nước nhà ra khỏi
bờ vực thẳm, chặn đứng được nạn đói, từng bước đầy lùi nạn dốt, khôi
phục được một số ngành kinh tế, tạo đà để xây dựng một nền kinh tế độc
lập, tự chủ. Để khắc phục nạn đói, Chính phủ ta đã phát động một chiến
dịch tăng gia sản xuất, coi đó là những việc cần làm ngay Đảng và Chính
phủ đã kêu gọi toàn dân “tấc đất tấc vàng, tăng gia sản xuất ngay, tăng gia
sản xuất nữa...”. Đích thân Chủ tịch Hồ Chí Minh đã kêu gọi đồng bào cả
nước, phát động phong trào nhường cơm sẻ áo cho nhau. Khắc phục những
khó khăn về tài chính, Chính phủ đã ra Sắc lệnh xây dựng Quỹ độc lập và
phát động Tuần lễ vàng nhằm thu hút sự ủng hộ của đông đảo các tầng lớp
nhân dân, đặc biệt là tầng lớp tư sản dân tộc có tinh thần yêu nước. Chính
