Thời kỳ đầu kháng chiến chống đế quốc Mỹ cùng với việc phát
triển lực lượng chính trị và lực lượng vũ trang, quân và dân ở chiến trường
Nam Bộ và Trung Bộ đã từng bước xây dựng, củng cố và mở rộng nhiều
vùng căn cứ trên cơ sở của những căn cứ có từ trong kháng chiến chống
pháp như các chiến khu Đ, Dương Minh Châu, Rừng Sác, Đồng Tháp
Mười, U Minh... biến các căn cứ này thành nơi bảo tồn, gìn giữ lực lượng.
Từ sau cao trào Đồng khởi, vùng giải phóng, hậu phương tại chỗ ngày càng
được mở rộng. Các khu căn cứ trên được Trung ương Cục miền Nam tăng
cường củng cố, phát triển thành địa bàn đứng chân và hoạt động của các
đơn vị vũ trang tập trung đầu tiên ở miền Nam. Ngoài ra, nhiều vùng được
củng cố làm bàn đạp vững chắc cho các cơ quan lãnh đạo của khu, tỉnh, nơi
tập kết các đơn vị vũ trang và hậu cần ngày đêm áp sát các mục tiêu của
địch. Cho dù các căn cứ địa - hậu phương tại chỗ ở quy mô, cấp độ nào
cũng đều chủ trương xây dựng cơ sở chính trị thật vững mạnh, tích cực
phát triển lực lượng vũ trang, gắn hoạt động chiến đấu với xây dựng, phát
triển sản xuất, dự trữ hậu cần; giữ vững an ninh trật tự, bảo đảm an toàn
cho các cơ quan đầu não kháng chiến và nhân dân.
Trong 30 năm chiến tranh (1945-1975), tư tưởng dựa vào dân, chăm
lo bồi dưỡng sức dân, phát huy sức mạnh tổng hợp to lớn của nhân dân đã
mang lại hiệu quả to lớn và thiết thực cho quá trình xây dựng và không
ngừng mở rộng căn cứ địa - hậu phương; xây dựng chế độ mới trong chiến
tranh.
3. Xây dựng căn cứ địa - hậu phương về quân sự
Cùng với xây dựng và củng cố căn cứ địa - hậu phương về chính trị
là đẩy mạnh xây dựng và củng cố căn cứ địa - hậu phương về quân sự.
