Trong xây dựng về quân sự thì việc vũ trang toàn dân, xây dựng lực lượng
vũ trang nhân dân ba thứ quân và bố trí thế trận một cách hợp lý là những
yếu tố quan trọng giúp cho căn cứ địa - hậu phương có đủ sức mạnh đánh
bại mọi cuộc hành quân lấn chiếm, càn quét hoặc tiến công đủ mọi quy mô
của đối phương; đồng thời làm bàn đạp xuất phát cho lực lượng vũ trang
mở các cuộc phản công, tiến công vào tận sào huyệt của đối phương.
Kế thừa và phát triển tư tưởng “Ngụ binh ư nông” trong lịch sử
quân sự dân tộc, trong quá trình xây dựng và củng cố căn cứ địa - hậu
phương về quân sự, việc phát triển lực lượng vũ trang ba thứ quân phải
được triển khai một cách hợp lý, sao cho vừa đảm bảo đủ lực lượng chiến
đấu để bảo vệ căn cứ địa - hậu phương, vừa không ảnh hưởng đến hoạt
động kiến quốc, phát triển kinh tế. Chiến tranh càng leo thang, yêu cầu cơ
động về lực lượng vận chuyển, phương tiện chiến tranh trên các chiến
trường và yêu cầu tiếp nhận sức người, sức của từ hậu phương lớn đến các
hậu phương tại chỗ ngày càng cao. Chính vì vậy, trong xây dựng căn cứ địa
- hậu phương về quân sự còn bao gồm cả việc tổ chức chiến trường một
cách hợp lý (điều này được thể hiện trong từng căn cứ, cũng như trong hệ
thống liên hoàn nhiều căn cứ); xây dựng làng xã chiến đấu; xây dựng mạng
lưới bảo đảm hậu cần, mạng lưới giao thông chiến lược và chiến dịch; hệ
thống kho tàng, bến bãi... Đặc biệt, trong giai đoạn cuối của cuộc kháng
chiến chống Pháp và trong kháng chiến chống Mỹ, xây dựng căn cứ địa -
hậu phương về quân sự còn bao gồm cả việc bố trí thế trận phòng không,
phòng hoá, chống chiến tranh tâm lý, chiến tranh gián điệp. ..
Đường lối chiến tranh nhân dân Việt Nam là toàn dân, toàn diện,
trường kỳ, tự lực cánh sinh, dựa vào sức mình là chính. Để có thể đánh lâu
dài, càng đánh càng mạnh, vấn đề xây dựng căn cứ địa - hậu phương về
kinh tế cũng đặc biệt được coi trọng. Nó được xác định là “chìa khoá” để
duy trì và phát triển tiềm lực chiến tranh. Theo đó, nền kinh tế của căn cứ
địa - hậu phương chung của cả nước cũng như kinh tế của các căn cứ địa -
hậu phương tại chỗ phải bắt nhịp được quá trình phát triển của cuộc chiến
tranh giải phóng. Xây dựng căn cứ địa hậu phương về kinh tế không chỉ
