Tháng 3-1947, tướng Bôlae
19
được cử sang giữ chức Cao uỷ Pháp
tại Đông Dương thay tướng Đácgiăngliơ. Với trọng trách được giao là sử
dụng mọi biện pháp cần thiết để tiêu diệt cơ quan đầu não của Việt Minh để
nhanh chóng kết thúc chiến tranh. Bôlae một mặt tập hợp tay chân để thành
lập chính phủ bù nhìn do Bảo Đại đứng đầu
20
, mặt khác, tiếp tục tích cực
chuẩn bị mọi mặt nhằm tiến công lên Việt Bắc, phá tan cơ quan đầu não
kháng chiến, tiêu diệt phần lớn bộ đội chủ lực Việt Minh, thực hiện khoá
chặt biên giới Việt - Trung, nhanh chóng kết thúc cuộc chiến tranh, lập lại
“hoà bình” ở xứ Đông Dương.
Trên cơ sở đó, ngày 7-10-1947, thực dân Pháp huy động 12.000
quân tấn công Việt Bắc. Quân, dân Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Trung
ương Đảng đã bố trí sẵn thế trận, tổ chức tiến công quân địch ngay khi
chúng vừa đặt chân lên căn cứ. Quân đội nhân dân Việt Nam đã giành được
những thắng lợi lớn tại Khe Lau, Khoan Bộ, Đoan Hùng, Bông Lau, Chợ
Đồn, Chợ Mới,... Những thất bại liên tiếp đã buộc đại quân Pháp phải rút
chạy về Hà Nội vào ngày 19-12-1947, Cuộc hành quân lớn đánh lên căn cứ
địa Việt Bắc của Pháp kết thúc.
Chiến dịch chống lại cuộc tiến công tham vọng của Pháp - chiến
dịch Việt Bắc - đã loại khỏi vòng chiến đấu hơn 6.000 tên địch; phá huỷ 16
máy bay, 11 tàu chiến và canô, hàng trăm xe các loại; thu giữ hơn 100 khẩu
pháo và hàng ngàn khẩu súng các loại. Thắng lợi này có một ý nghĩa vô
cùng quan trọng: đã đánh bại hoàn toàn chiến lược “đánh nhanh thắng
nhanh” của địch, buộc đối phương phải chuyển sang đánh lâu dài. Cơ quan
đầu não kháng chiến của Việt Nam được bảo vệ; bộ đội chủ lực không
những không bị tiêu diệt mà còn phát triển ngày càng lớn mạnh, tạo điều
kiện cho kháng chiến củng cố toàn diện về mọi mặt bước vào một giai đoạn
phát triển mới.
b) Giai đoạn từ đầu năm 1948 đến cuối năm 1950
Sau khi cuộc tiến công Việt Bắc thất bại, nhận thấy không thể kết
thúc chiến tranh trong một thời gian ngắn, Pháp buộc phải chuyển sang