7. CÁC HÌNH MẪU LỢI THẾ CẠNH TRANH
QUỐC GIA: NHỮNG NGƯỜI CHIẾN THẮNG
TRONG THỜI KỲ ĐẦU HẬU CHIẾN
Một cái nhìn cận cảnh vào nền kinh tế của các nước công nghiệp hóa cho
thấy sự khác biệt sâu sắc trong các hình mẫu lợi thế cạnh tranh quốc gia.
Từ lâu, Đức có vị trí dẫn đầu nổi bật trong ngành hóa chất, máy móc các
loại và xe hơi hạng sang; Thụy Điển được biết đến với thép chuyên ngành,
xe tải hạng nặng và các thiết bị khai khoáng; Thụy Sĩ với thương mại, máy
dệt, dược phẩm và chocolate; Ý với các sản phẩm len, đồ da và robot; và
Mỹ với các chất tẩy rửa, thiết bị y tế và máy bay. Những sự khác biệt này
không mới. Một số lợi thế quốc gia đã tồn tại được hơn một thế kỷ.
Nếu có điều gì mới ở đây thì đó là sự khác biệt trong lợi thế cạnh tranh
quốc gia giữa các nước trở nên sâu sắc hơn. Quá trình quốc tế hóa cạnh
tranh ngày càng tăng đã đẩy ngày càng nhiều ngành công nghiệp vào thế
cạnh tranh giữa các đối thủ hàng đầu thế giới, cả trong sản xuất và dịch vụ.
Qua thời gian, các hình mẫu thành công và thất bại đã trở nên rõ ràng hơn
. Lợi thế quốc gia đã phản ánh vào lợi thế của các ngành công nghiệp cụ
thể, và thậm chí là ngày càng vào các phân đoạn công nghiệp chứ không
phải vào toàn bộ các ngành.
Các hình mẫu thành công và thất bại trong các nền kinh tế sẽ soi rọi các
nhân tố quyết định cơ bản của năng suất ở các quốc gia, bởi nền kinh tế
phải dựa vào năng lực công nghiệp của quốc gia để cạnh tranh trong các
ngành và phân đoạn công nghiệp tinh vi. Tuy nhiên sự thịnh vượng kinh tế
quốc gia không chỉ phụ thuộc vào hình mẫu này tại bất kỳ thời điểm nào
mà thậm chí phụ thuộc nhiều hơn vào khả năng tự nâng cấp qua thời gian
của ngành công nghiệp quốc gia. Sự nâng cấp một nền kinh tế là kết quả
của sự mở rộng và nâng cấp lợi thế cạnh tranh của các doanh nghiệp trong
quốc gia: đó là việc giành được những lợi thế cạnh tranh rộng lớn hơn và
