ngày càng rời xa lợi ích của toàn dân tộc. Trước nguy cơ tồn vong
của đất nước, nhiều nhà trí thức tiến bộ mà tiêu biểu là Nguyễn
Trường Tộ (1828-1871) đã gửi điều trần lên vua xin cải cách đất
nước nhưng không được chấp nhận.
Nước ta rơi vào tầm ngắm của các nước thực dân phương Tây
đang săn tìm thuộc địa. Năm 1858, liên quân Pháp - Tây Ban
Nha tấn công bán đảo Sơn Trà (Đà Nẵng), mở đầu cho cuộc chiến
tranh xâm lược. Sau khi vua Tự Đức băng hà (1883), triều đình
trở nên rối loạn. Thực dân Pháp đánh chiếm cửa biển Thuận An
(Huế), buộc nhà Nguyễn lần lượt kí các hàng ước: Hác-măng
(1883), Pa-tơ-nốt (1884). Sau gần 30 năm xâm lược và bình định,
người Pháp đã đặt ách thống trị về mọi mặt trên lãnh thổ nước
ta.
