trách nhiệm làm mấy chục triệu người chết đói. Trong tiềm thức,
đông đảo cán bộ, đảng viên, quần chúng cảm thấy chỉ có tín
ngưỡng vô hạn, sùng bái vô hạn Mao Trạch Đông, thì mới có an
toàn chính trị cho bản thân và gia đình. Một cao trào sùng bái cá
nhân mang tính chất toàn dân vừa bị ép buộc, vừa tự nguyện, như
một dòng thác lũ tràn ngập nước Trung Hoa.
Mao rất hài lòng về bài nói của Lâm. Song ngày 8-7-1966, Mao
lại viết thư cho Giang Thanh phàn nàn việc Lâm chỉ nói về đảo
chính, Mao cũng tỏ ra lo ngại trước một số cách nêu vấn đề của
Lâm, nhưng đành chấp nhận, và đây là lần đầu tiên trong đời, Mao
phái tán thành ý kiến tâng bốc của người khác, trái với lòng mình.
Là người giỏi ứng biến, đương nhiên Mao biết Lâm tâng bốc ông
ta như vậy nhằm đổi lấy vị trí người kế tục đổi lấy “giang sơn xã
tắc” của Mao. Sự tâng bốc này có hiệu quả nếu dùng làm một sách
lược, một thủ đoạn để tấn công Lưu Thiếu Kỳ, nhưng để đánh giá
một nhân vật lịch sử thì không thể lâu dài. Mao còn cho Chu Ân
Lai xem thư trên nhằm cho thấy giữa Mao và Lâm có khoảng cách,
Thủ tướng đừng quá gần gụi Lâm. Chu Ân Lai hiểu ngay rằng: vào
lúc Mao “chúng phản, thân ly” chỉ còn mỗi Lâm Bưu là “bạn chiến
đấu thân thiết”, lại có một chiến hữu “thân thiết“ hơn Lâm, là
Giang Thanh. Chu một mặt lẳng lặng giữ khoảng cách thích đáng
với Lâm Bưu, mặt khác, bằng mọi cách giữ quan hệ bình thường
với Giang Thanh, tuyệt đối không va chạm, nhưng cũng quyết
không cho phép mụ trở thành Lã Hậu. kiên quyết ngăn chặn mưu
toan của Mao truyền ngôi cho người nhà. Đó là nguồn gốc của cục
diện chính trị rối ren phức tạp, kỳ quặc xuất hiện trong cuộc đấu
tranh nội bộ ĐCSTQ những năm cuối đời Mao.
