Chương 4
Sách văn
Nhược vô sở ô hoại, tức đáng trực nhi hành chỉ; nhược tiểu hữu ô hoại,
tức kính dĩ trị chi, sử phục như cựu.
• Trình Di
Thi xong, Hà Hoán không bận tâm gì khác, chỉ mãi miết đi về nhà. Anh
nghĩ đi nghĩ lại về bài làm của mình. Dân chúng, lúc nhàn rỗi tán chuyện
đều nói quan lại thời nay chỉ biết tìm lạc thú phong nguyệt, mải mê trong
thanh sắc, viết lách vẽ vời. Đề văn sách
lần này do thiên tử ra đề, nên thấy
rằng thiên tử vẫn đang quan tâm thiên hạ, vẫn đang suy nghĩ về phép trị
quốc. Nhưng về Tân pháp mà nhà vua thi hành hai chục năm qua, dường
như không ổn, nên ngài mới quyết ý đổi mới, tìm tòi biện pháp tốt hơn.
Năm nay cho khôi phục khoa cử cũng là vì thế.
Cha Hà Hoán coi nhẹ sự đời, không muốn ra làm quan, còn Hà Hoán, từ
nhỏ đã chịu ảnh hưởng của ông nội luôn quan tâm đến chính sự nước nhà.
Ông cụ qua đời, trong ba năm để tang, anh không có thầy, không giao du
với bạn hữu, khi về kinh, các thầy và bạn cùng lớp đều miệt mài với kiến
thức, không bận tâm thế sự. Anh vẫn một mình nghiền ngẫm nghĩ suy, rồi
