Công việc của một người đứng đầu tỉnh thật quá sức với bất cứ ai.
Huống hồ là ông. Nên thật tình Toàn rất lo ngại cho ông. Đang là lúc có
chiến tranh. An ninh là việc hệ trọng bậc nhất đối với một tỉnh miền núi
hiểm yếu, triền miên phong kiến thồ ty cát cứ, không có cơ sở quần chúng
từ trước cách mạng. Vượt qua cuộc sống tự cung tự cấp, đói nghèo, lạc hậu
thâm căn, xây dựng một nền kinh tế -ăn hóa tiên tiến, hiện đại là công cuộc
của cả thế kỷ, của hàng chục thế hệ con người, mới chỉ thoạt nhìn đã thấy
ngổn ngang ngại ngùng! Xóa bỏ cây thuốc phiện, thay thế nó bằng cây đậu
tương, lúa mì hay tiểu mạch? Quy mô hợp tác xã thế nào với vùng nông
thôn, hầu hết còn mù chữ, chủ nhiệm chưa có trình độ cấp một? Các vùng
kinh tế chuyên canh nên chọn cây con gì cho phù hợp với thực tế và trình
độ kỹ thuật? Văn hóa, giáo dục, y tế, xã hội, tòa án, việc tranh chấp biên
giới, việc cải tạo phong tục tập quán, xây dựng nếp sống mới. Công tác mặt
trận, phụ nữ, thanh niên, trí thức, công nhân, đổi nội đối ngoại, nhất nhất
mọi việc đều phải có ý kiến chỉ đạo. Lại còn tiếp khách Trung ương, tỉnh
bạn, nước ngoài. Lại còn tiếp dân đến khiếu kiện, gặp cán bộ đến trình bày
oan ức, nguyện vọng. Việc to việc nhỏ trăm thứ bà rằn trông vào quyết định
của ông, thời gian đâu hơi sức đâu mà ông lo cho xuể!
Ông Quyết Định tiêu pha hết thời lượng ông tận dụng. Trưa không nghỉ,
tối nào cũng làm việc tới một hai giờ sáng. Bận lu bù, bận tối tăm mặt mũi,
nên chẳng bao lâu đã thấy dấu vết cực nhọc in hình trên thể chất ông. Ngoài
năm mươi tuổi, ông đã chảy xệ. Lưng tích mỡ, bụng tích thịt. Bộ tóc rễ tre
cứng đơ đã bạc quá nửa. Mặt ông qua thời trai trẻ, giờ nằng nặng vẻ nhẫn
nhịn, mệt nhọc và bơ phờ vì ngập lút vào công việc chỉ đạo hàng ngày với
cả trăm đầu mối công việc.
Ông bận quá. Chất đầy bàn ông hàng ngày là công văn, chỉ thị, thư từ,
báo chí, trong đó có cả những bản tin mật được cấp riêng cho bí thư, mà đã
bao giờ ông có thời gian ngó ngàng tới. Cậu đọc, tin bài nào thật đặc biệt thì
gạch chéo xanh đỏ đánh dấu để tớ đọc. Hồi đầu ông bảo Toàn vậy. Nhưng
rồi ngay những tin bài được chọn lọc đánh dấu ông cũng chẳng thể để mắt
