dú nậm, thóc ở ruộng, cá ở nước, chẳng dám quyết định một cái gì, anh liền
bảo: Này, đồng chí Nông Đình Khoan, tôi đặt bí danh cho đồng chí là Quyết
Định để đồng chí nhớ mà rèn luyện theo nhé. Thế là từ đó mình có tên này!
Quyết Định! Đã hơn hai chục năm nay ông Khoan - tên khai sinh của
ông - mang cái bí danh ấy. Đã hơn hai mươi năm nay, ông, một thanh niên
nông dân Tày giác ngộ cách mạng, lần lần theo sự trưởng thành của tài
năng nhân cách, qua các chức vị công tác từ thấp lên cao, giờ ở tuổi năm
mươi vẫn là người đứng đầu tổ chức đảng ở một tỉnh miền núi này, định
hình một gương mặt đầy đặn phúc hậu, một đức tính cần cù, nhẫn nnhiệt
tình cộng sản trước sau không biết đến phôi phai.
Ở chân thư ký cho ông, việc của Toàn theo ông nói sẽ phải là ghi chép
soạn thảo tài liệu, diễn văn cho ông, tháp tùng ông mỗi khi ông về họp ở
Trung ương hay đi cơ sở chỉ đạo. Không có người giúp việc giấy tờ thì ông
gặp khó khăn. Vì ông viết chậm, đọc chậm. Nhưng, công việc của Toàn
không chỉ có thế. Do ông bận rộn nhiều việc lớn, lại hay quên mọi sự việc
nhỏ nhặt, bình thường, nên cũng lại lời ông, Toàn có thể thì sẽ còn lo giúp
ông cả những việc lặt vặt trong sinh hoạt hàng ngày, như thanh toán tem
gạo, lĩnh lương, đóng đảng phí, công đoàn phí cho ông; vợ ông, Yên, một
phụ nữ xinh xắn, kém ông hơn chục tuổi, hai con mà vẫn như chân son
mình rỗi, tính tình nhẹ nhõm lại ham vui bạn bè.
- Thuở thanh niên mình không có da có thịt như bây giờ đâu - ông Quyết
Định kể tiếp - Ngồi trên mình ngựa mà cảm thấy nhẹ như không ấy. Nhưng
không hiểu sao, tháng giêng năm bốn sáu, khi mình cưỡi con ngựa tiến vào
châu ly Pa Kha, đi giữa hai hàng lính choảng pín của thổ ty Hoàng Yên
Chao bồng súng chào, lại thấy oai phong lẫm liệt thế cơ chứ! Chả là hồi đó
mình là đại diện của Tổng bộ Việt Minh lên tỉnh Hoàng Liên này thuyết
phục các thổ ty họ Hoàng, họ La, họ Nông, họ Lục bên miền Đông cùng
chính phủ hội quân đánh bọn Việt gian Quốc Dân đảng, giải phóng tỉnh
nhà. Chà, mới hai mươi tuổi đầu, một mình một ngựa, khắc điêu khúy tu mạ
