cái vui vẫy vùng lặn ngụp thời trẻ thơ nơi đầu nguồn, mình chỉ đối diện với
mình. Nhất là khi bắt gặp cái trẻ trai hồn hậu của ông Quyết Định. Ông
khoe ông biết bắt cá. Rồi ném một hòn đá xuống nước, nhìn tăm cá, ông lặn
theo, vớ được một cá mương to bằng nửa bàn tay. Ông bảo thạo về cá về
chim, về các con vật thì phải kể đến ông Đồng. “Tay Đồng đặt bẫy lồng bẫy
cụp không lần nào không có cá về ăn xíu dề 1”. Ông bơi một lúc mười vòng
trong hủm nước. Có lúc nổi hứng lại chúc đầu xuống. Chổng chân lên trồng
cây chuối!
- Cái hồi còn trẻ mình gầy lắm!
Mệt lử sau những phút bơi lặn, cùng Toàn nằm dài trên lèn đá, đột ngột
ông Quyết Định lên tiếng. Tâm hồn thư thái, chẳng còn mối bận bịu, con
người trong bản chấtồn nhiên, ai mà chẳng thích giao hòa. Nữa là ở giữa
khung cảnh tự nhiên khoáng đạt tươi đẹp thế này. Thành ra thấy Toàn tỏ vẻ
chăm chú lắng nghe, ông Quyết Định liền xoay người nằm nghiêng, nheo
nheo mắt nhìn Toàn và chành khuôn miệng rộng hở hàm răng đều chằn
chặn cười cười, nói tiếp:
- Vì lúc mới đẻ tở bị tẩu hỏa nhập ma nên lớn lên vừa loẻo khoẻo vừa
nhút nhát. Đã thế năm lên mười đi rừng kiếm củi lại bị con rắn hổ trâu nó
cắn. May không sao! Từ mười sáu tuổi là cao dần lên, khỏe ra. Ông nội
mình tên Nông Dinh Phàn bảo: Làm thằng đàn ông phải có ba thứ, đó là
một túi lý sự và hai cánh tay khỏe. Mình, lý sự chẳng hiểu có được không,
còn hai cánh tay và sức vóc từ tuổi thanh niên cũng tạm được, tuy là lúc đó
có hơi gầy. Chỉ phải mỗi tội là hay bị tai nạn bất thường. Lục phủ ngũ tạng
tốt, chẳng bệnh tật gì. Nhưng da thì dữ. Động phải cái gai, vết xước là sưng
u cả tháng.
Vuốt vạt tóc ướt ở trán, ông tiếp:
- Năm bốn ba, có anh cán bộ Việt Minh ở Cao Bằng sang gây cơ sở, bắt
rễ vào mình, thấy mình cứ rụt rụt rè rè, không tự nhiên như khẩu dú nà, pa
