tốt đẹp ngay từ buổi đầu về sự từng trải vững vàng, đẹp đẽ một cách oai vệ,
như hình ảnh ông một mình một ngựa đi vào sào huyệt của đối phương
ngày nào. Kể cả mối tình của ông với Yên. Một mối tình giữa giai nhân và
anh hùng, đẹp lãng mạn đến kỳ lạ. Lấn cấn chăng là gần đây có giáo Cầu
được Ty Giáo dục cử sang dạy bổ túc hết chương trình văn hóa cấp hai cho
ông, lại có ý bờm xơm với Yên và nghe nói, với tâm hồn trẻ trung ưa bay
bướm, đã có lúc Yên tỏ ra thích thú chiều chuộng y.
Tất nhiên, được nói đến với thái độ chê bai quyết liệt không phải là ông
Quyết Định. Mà là ông Văn Hiến. Ông Văn Hiến xuất thân cố nông, chuyên
cày thuê cuốc mướn, vóc hình còi cọc xấu xí, mắt có lẹo lại ngưỡng thiên
chỉ địa, chỉ là gã thanh niên nông dân lên khai hoang ở huyện Pa Kha, rồi
lân la anh được giữ chân cắt cỏ ngựa, rồi làm giám mã, tức giữ chức Bật mã
ôn ở huyện đội từ hồi ông Căn còn làm bí thư huyện ủy ở đây. Tựu trung,
ông này chỉ là một anh chàng cố nông láu cá, tinh ma, biết tranh thủ cơ hội.
Gây cười cho mọi người là hai ông Lanh và Đình. Ông Lanh được gọi là
Ké Lanh người Tày Lạng Sơn. Theo cách mạng từ năm 1945, xuất thân cán
bộ xã, là con ngựa thứ tư kéo cỗ xe. Ông này phụ trách công tác tuyên huấn.
Tuyên huấn nhưng nhạt nhẽo lắm. Ông Đình thiếu tá vừa được bổ sung
thường vụ, là con ngựa thứ năm. Mặt mũi thì sáng sủa vậy mà sao đần quá!
Cũng ề à như ông Ké Lanh, nhưng lại còn tật nói lắp. Chẳng bao giờ có
chính kiến riêng. Toàn nói dựa. Tội nghiệp nhất là nghe ông đọc diễn văn.
Ông đọc như trẻ con tập đánh vần chẳng biết chấm phẩy là gì. Bài đáng đọc
hai mươi phút ông kéo dài cả tiếng. Có lần, bài nói của ông do Duyễn viết,
cô Tình đánh máy vô ý để kẹp díp hai tờ cùng số trang. Ông cứ thế đọc lặp
lại mà không hay biết.
Những điều thu nhận được sau buổi trò chuyện ăn xíu dề cháo cá với
mấy ông kỳ cựu ở văn phòng, đối với Toàn thật lạ lùng. Nhưng Toàn nghĩ,
có lẽ ông Quyết Định đều đã được biết tất cả. Tai vách mạch rừng. Thêm
nữa, Kiến phó văn phòng phụ trách nhà ăn là anh trống khẩu, tếu táo, chắc
