Bà Mã cũng cười:
- Cái cậu này, chẳng bao giờ nói chuyện cho nghiêm chỉnh cả. Cậu em của
tôi ơi, cái đời cậu chỉ khổ vì cái mồm thôi, cậu em ạ!
- Tôi nói thế không đúng ư? – Tôi suồng sã ngồi lên giường bà Mã, giường
bà đối diện với cô ta – Tính tôi xưa nay rất nghiêm túc đứng đắn. Có điều
thời buổi này chuyện đứng đắn nghiêm chỉnh người ta coi như trò đùa, còn
chuyện bậy bạ hoang đường lại coi là đứng đắn - Với lại tôi trước sau năm
lần mắc tội, có lần nào mắc tội vì lỗ miệng nói ra đâu, mà vì tay tôi viết đấy
chứ! Bà xem, người như tôi, bà còn nhờ viết đơn khiếu nại cho bà sao
được? Biết đâu càng viết càng tồi tệ, rồi bà lại bị bắt giam mất thôi.
Bà Mã lên tám tuổi đã về làm con dâu nuôi dấm sẵn trong nhà địa chủ nhỏ
ở Sơn Đông, được tám năm thì quê bà được giải phóng. Người chồng hơn
bà mười tuổi trong chiến tranh loạn lạc, không biết chạy đi đâu mất. Đoàn
trưởng bần nông ở quê bà, đem lòng yêu bà, nhưng cô dâu hờ mười sáu
tuổi đầu ấy lại dại dột chối từ hạnh phúc. Ông đoàn trưởng bần nông tức
quá hoá thù, chờ mãi tới năm 58 << đại nhảy vọt >> mới kiếm được dịp tốt
trả thù chụp cho bà cái mũ con nhà địa chủ. Bà đau khổ uất ức trốn đến cái
nông trường ở một tỉnh xa xôi heo hút này, làm công nhân nông nghiệp.
Tờ lệnh truy nã đuổi sát sau lưng bà cho tới năm 1963 trong phong trào <<
giáo dục Xã Hội chủ nghĩa >> người ta đã tìm ra bà, nông trường bèn coi
bà là địa chủ bỏ trốn xử bà ba năm tù. Tuy đã mãn hạn tù và đã được phóng
thích từ lâu, nhưng đến nay bà vẫn là địa chủ. Bà viết đơn là để xin bỏ cái
mũ oan uổng ấy đi. Nhưng chính miệng bà đã kể với tôi, cái ông bí thư
đoàn trưởng bần nông ấy bây giờ làm bí thư công xã ở quê bà.Việc đánh
giá phân loại địa chủ tốt xấu, phải thông qua chính quyền địa phương, thế
thì có khác gì bỏ đơn khiếu nại vào bồ giấy lộn mà thôi.
Người ta sống là phải có hy vọng. Tôi không nỡ nhẫn tâm dập tắt niềm hy
vọng của bà, đành phải đùa tếu cho bà khuây khỏa phần nào.
- Cậu Chương này, cậu cũng phải khiếu nại đi mới được. Cậu xem ra cũng
