CHƯƠNG 9
MARX: NỀN TẢNG KINH TẾ CỦA XÃ HỘI CON NGƯỜI
Hình ảnh về Chủ nghĩa Marx của chúng ta đã được tô đậm màu
sắc bởi những hiểu biết về sự hưng thịnh và suy tàn của chủ nghĩa
cộng sản ở Nga và các nước Đông Âu vào thế kỷ XX. Chúng ta cũng
có thể chịu ảnh hưởng bởi những gì chúng ta nghe được về Trung
Quốc (nơi mà ảnh hưởng của Marx nay đã suy giảm hầu như đến mức
số không), Cuba [cũng đã bắt đầu có sự thay đổi từ ngày “bình thường
hóa quan hệ” giữa Cuba và Hiệp Chủng Quốc Mỹ ngày 11 tháng 04
năm 2015], và Bắc Hàn. Nhưng chương sách này sẽ bàn về những lý
thuyết mà Karl Marx đã khai triển vào giữa thế kỷ XIX, chứ không
phải những thực hành của Lenin, Stalin và Mao Trạch Đông. Bản thân
Marx cũng không thể được xem là trực tiếp chịu trách nhiệm về những
hành động của các chế độ cộng sản đã chiếm được quyền bính sau khi
ông qua đời.
Nếu Kant là triết gia sâu sắc nhất của tư trào Khai sáng thế kỷ
XVIII, thì Marx là một lý thuyết gia phê phán lớn của Cách mạng kỹ
nghệ và chủ nghĩa tư bản thế kỷ XIX. Mặc dầu chống đối tôn giáo,
Marx cũng đã hưởng thụ được lý tưởng công bình và tự do nhân bản
từ giáo lý Kitô giáo, và chia sẻ niềm hy vọng của Khai sáng, rằng
phương pháp khoa học có thể chẩn bệnh và giải quyết được những vấn
đề của xã hội con người. Đằng sau những công trình lý thuyết về lịch
sử, xã hội và kinh tế của mình, Marx cũng đã tỏ ra một sự nhiệt tâm
mang phong cách tiên tri và hầu như tôn giáo tìm cách chỉ ra con
đường đưa tới một hình thức thế tục cứu rỗi con người.
CUỘC ĐỜI VÀ SỰ NGHIỆP CỦA MARX
