MUÔN DẶM KHÔNG MÂY - Trang 344

tiền vé không?” Các câu chuyện cười thời gian này nhằm vào Raisa và
Mikhail Sergeevich. Các cuộc công kích vào Raisa đều nhằm vào Mikhail
Sergeevich, người không thể công kích công khai trước năm 1989.
Matlock, Autopsy on an Empire, tr.264-265. Năm 1992, Starkov cảnh báo
với đại sứ: “Nếu ông công nhận chính sách công khai của Gorbachev, ông
sẽ xúc phạm tất cả chúng tôi — những người đấu tranh để có nó. Ban Chấp
hành Trung ương Đảng luôn đứng sau chúng tôi chỉ đến 8/1991. Gorbachev
không để chúng tôi thực hiện chủ trương công khai nhưng chúng tôi đã
thực hiện nó.” Một trong những sản phẩm của nỗ lực này là các giáo sư
trường Đại học Pedagogical thuộc Đại học Quốc gia Moskva có viết lại lịch
sử nước Nga từ khi bắt đầu cho đến giai đoạn hiện đại. Một trong những
thành quả của việc này là nó được Danilov dịch sang tiếng Anh, với tiêu đề
The History of Russia (Lịch sử nước Nga). Đây là một cuốn sách hay chứa
đựng nhiều tư liệu quý giá. Nó phản ánh một thực tế là các học giả đáng
kính này đã viết chân thực về lịch sử thời Marxist trước năm 1988 và cũng
chính họ viết về giai đoạn lịch sử phi Marxist sau năm 1988. Alec Nove,
An Economic History of the USSR 1917-1991 (Lịch sử kinh tế của Liên
bang Xô viết 1917-1991), (London, NXB Penguin, 1992), tr.404. Tháng
3/1989, Boris Gostev, Bộ trưởng Tài chính, tuyên bố chính phủ cần vay
63,8 tỷ rúp. Sự thâm hụt 100 triệu rúp năm 1989 tương đương với 11,7%
tổng sản phẩm quốc nội (Izvestiya, ngày 30/3/1989). Gorbachev, Hồi ký,
thừa nhận Moskva đã mất quyền kiểm soát ở hai nước cộng hòa này. Hiến
pháp Estonia được sửa đổi và công nhận quyền tư hữu. Đất đai, không khí,
khoáng sản, tài nguyên thiên nhiên và các phương tiện sản xuất cơ bản đều
được công nhận là tài sản của Estonia. Đây là quyền của người Xô viết
trong Hiến pháp Liên bang Xô viết (1977). Gamsakhurdia bị lật đổ năm
1992 và Eduard Shevardnadze lên nắm quyền với sự giúp đỡ của người
Nga. Boris Yeltsin, The Struggle for Russia (Cuộc đấu tranh vì nước Nga),
New York, NXB Random, 1994), tr.39. Khi Yeltsin cho rằng căn phòng có
thể bị nghe trộm, những người khác đã phá lên cười. Gorbachev, Hồi ký,
tr.642. Chỉ có ba Bí thư Ban Chấp hành Trung ương là Galina Semenova,
Andrei Girenko và Egor Stroev ủng hộ Gorbachev. Đa số trong Ban Bí thư