- Anh cho rằng làm thần linh là sung sướng? Anh đọc Homer có bao
giờ tự hỏi tại sao Achilles sau khi chết đã trở thành thần, đã cai quản
cõi âm mà khi gặp lại Odysseus vẫn than rằng thà trở lại thế gian
làm người, dù có làm nô lệ khổ sở, còn hơn làm vua trị vì cõi chết
không? Tại sao Achilles nhất định đòi trở lại thế giới loài người hơn
là sống ở cõi thần linh?
Timotheus nhắc đến Achilles khiến tôi liền nghĩ đến Alexander Đại
đế và lời nói năm xưa của ngài tại cổ thành Troy. Cả tôi và
Timotheus đều có mặt lúc đó và nghe rõ lời nói của vị vua trẻ: "Ta
chính là Achilles đã trở lại". Tôi ngập ngừng một chút rồi đáp:
- Tôi chưa từng nghĩ đến. Vậy theo anh, tại sao Achilles đã trở thành
thần rồi mà vẫn muốn trở lại làm người?
Timotheus trả lời:
- Tôi đã suy nghĩ rất nhiều cho đến khi hiểu ra rằng trong sung
sướng, người ta không học được gì. Thần linh chỉ hưởng thụ mà
không phải làm gì nên họ chỉ sống một cách vô tri, vô cảm, đời sống
như thế thì thật vô nghĩa. Do đó, tôi hiểu tại sao Zeus tuy là thần
nhưng vẫn thường trở lại thế gian dụ dỗ, tán tỉnh các cô gái đẹp.
Zeus làm thế là để có thể sống bằng cảm xúc. Tại sao là thần mà
Poseidon vẫn trở lại thế gian trút cơn thịnh nộ bằng cách gây bão tố
trên biển? Vì ở nơi sung sướng của mình ngài đâu có lý do gì để
giận dữ. Cũng thế, Hera cũng trở lại thế giới loài người để có thể giở
thói ghen tuông, ganh tỵ với những người phụ nữ xinh đẹp khác. Tại
sao thần linh lại làm thế? Vì họ không thể sống thiếu cảm xúc được.
Làm thần như thế thì sung sướng nỗi gì? Tôi nghĩ đến lời dạy của
Socrates về việc phải học hỏi để tìm ra ý nghĩa chân thật của cuộc
đời và tôi đi đến kết luận rằng chỉ khi làm người, chúng ta mới có dịp
học hỏi qua các trải nghiệm để phát triển sự hiểu biết, bất kể qua trải
nghiệm tốt hay tồi tệ. Đời sống loài người là môi trường duy nhất để
học hỏi và đó chính là mục đích chân thật của kiếp người. Ở thế giới
khác, chúng ta không thể học được gì. Làm thần được hưởng sung
sướng nhưng vô cảm, chẳng học được gì. Làm súc vật thì ngu si
