37. LƯU BANG
TRÍ RỘNG NGỪA BỐN BIỂN,
NHÌN XA VỮNG BA ĐỜI
Lưu Bang (năm 256 - 195 trước Công nguyên), lãnh tụ cuộc khởi nghĩa
nông dân cuối đời Tần, là hoàng đế khai quốc thời Tây Hán. Ông ở ngôi từ
năm 202 trước Công nguyên tới năm 195 trước Công nguyên, tự là Quý,
người làng Trung Dương, ấp Phong, huyện Bái cuối thời kỳ Chiến Quốc
(phía Đông huyện Bái tỉnh Giang Tô ngày nay). Ông là người giàu nghĩa
khí, trọng hữu nghị, khoan hồng độ lượng. Vào khoảng 30 tuổi ông nhậm
chức Đình trưởng Tứ Thượng, tương đương với chức giám đốc sở chiêu
đãi. Từng tới phục dịch ở quốc đô Hàm Dương, trông coi việc Tần Thủy
Hoàng xuất hành, cảm khái nói: “Trời ơi, trai nam nhi đại trượng phu phải
nên như vậy mới đúng!”. Có thể nhìn thấy thời trai trẻ Lưu Bang đã ôm ấp
hoài bão rất lớn lao.
Tần Nhị Thế nguyên niên (năm 209 trước Công nguyên), sau khi Trần
Thắng, Ngô Quảng phát động cuộc khởi nghĩa, được sự giúp đỡ của Tiêu
Hà, Tào Sâm v.v... các quan lại ở Bái, Lưu Bang đã cất quân hưởng ứng,
xưng là Bái Công. Sau khi Trần Thắng chết, quân khởi nghĩa do Lưu Bang
và Hạng Võ lãnh đạo đã cùng tiến đánh Tần. Năm 206 trước Công nguyên
lần đầu tiên Lưu Bang tiến công vào đô thành Hàm Dương, lật đổ ách
thống trị của triều Tần. Cùng năm ấy, Lưu Bang được Hạng Võ phong làm
Hán Vương, chiếm cứ một vùng Ba Thục, Hán Trung, sau đó đã cùng Hạng
Võ tiến hành cuộc chiến tranh giành giật dài suốt bốn năm, tức là cuộc
“Chiến tranh Hán Sở”. Năm 202 trước Công nguyên, Lưu Bang, cuối cùng
đã đánh bại Hạng Võ ở Cai Hạ, lên làm Hoàng đế xây dựng lên vương triều
Tây Hán. Trong thời Tần Hán, cuộc đấu tranh chính trị và cuộc đấu tranh
quân sự phức tạp đã chứng tỏ, Lưu Bang không những chỉ là một nhà chính
