thể được những kẻ thống trị lợi dụng, đặc biệt là trong thời đại Hán Vũ Đế,
kinh tế xã hội đã được phát triển, không có chiến loạn lớn, ở vào thời kỳ
phát triển hòa bình, tư tưởng nho học là một loại thuật thống trị càng thích
hợp, so với tư tưởng của các loại học phái khác.
Tư tưởng nho học trong thời kỳ đốt sách chôn nho của Tần Thủy Hoàng
đã bị một lần đả kích trầm trọng, sang đầu đời Hán, lại có xu hướng trỗi
dậy, tới thời Hán Vũ Đế, học phái nho gia đã trở thành một lực lượng chính
trị quan trọng trên xã hội. Cuộc cải cách trong thời Hán Vũ Đế kế vị, chính
là được tiến hành trong sự giúp đỡ vạch kế hoạch của các nhân vật nho gia
như Đậu Anh, Điền Phấn và Triệu Quán, Vương Tàng v.v... Thế nhưng do
vì những người nắm giữ chính quyền là những nhân vật bị chi phối bởi tư
tưởng Hoàng Lão, họ tin thờ thuật âm dương và học thuyết của Đại Lão,
cộng thêm vì Vũ Đế hãy còn quá trẻ, cho nên cuộc cải cách đã bị thất bại.
Sau khi Đậu Thái hậu chết, Hán Vũ Đế đã bắt đầu trọng dụng lại từ đầu
toàn bộ số nhà nho đã bị phế truất trước kia, để đến nỗi phát triển tới mức
độ “bãi truất bách gia, độc tôn nho thuật”.
Trong tình trạng nho học thống nhất thiên hạ, sự thống nhất về chính trị
của quốc gia đã có chỗ dựa trên mặt lý luận, thiên tử là bậc chí tôn, tập
quyền trung ương đã có sự ủng hộ trên mặt dư luận, tư tưởng “nhân chính”,
“giảm sưu thuế bớt lao dịch để nới rộng sức dân” sử dụng biện pháp “hạn
dân danh điền” - hạn chế ruộng đất mang tên dân, phòng ngừa sự phân hóa
giàu nghèo v.v... hòa hoãn mâu thuẫn giai cấp, những thể chế giáo dục nho
học , tư tưởng và nội dung giáo dục, bồi dưỡng hàng loạt các nhân tài cho
giai cấp phong kiến địa chủ, họ đã trở thành những tướng lĩnh cốt cán, đắc
lực duy trì bảo vệ tập quyền chuyên chế phong kiến.
Trong lĩnh vực tư tưởng đã đẩy mạnh phương lược độc tôn nho thuật và
một loạt chế độ quan liêu, khiến cho chính quyền Hán Vũ Đế được củng
cố. Một loạt biện pháp tăng cường phát triển kinh tế, khiến cho xã hội
phong kiến Trung Quốc trong thời Hán Vũ Đế đã đạt tới một thời kỳ đỉnh
thịnh. Tư tưởng thống trị của nho gia đã trở thành tư tưởng chính thống
được tôn thờ trong xã hội phong kiến trải qua suốt hai ngàn năm sau đó,
