chưa giàu, nên cần tĩnh mà vỗ về. “Yên tĩnh” ban đầu của Đường Thái Tôn
chủ yếu là chỉ không tiến hành chiến tranh với bên ngoài, làm cho trăm họ
giảm bớt gánh vác binh dịch. Sau này qua thảo luận đã nêu ra bốn biện
pháp “yên dân trị quốc”, một là “bỏ xa xỉ giảm chi phí”, hai là “giảm nhẹ
sưu thuế”, ba là “vừa lựa chọn vừa dùng”, bốn là “làm cho dân ăn mặc có
thừa”.
Phương lược trị quốc của Đường Thái Tôn vỗ về dân yên tĩnh - có quan
hệ nhất định với tư tưởng chính trị và tư tưởng kinh tế. Ông chủ trương dân
là gốc nước, cho rằng vương triều có thể “trường trị cửu an” (thịnh trị yên
ổn lâu dài) là do trăm họ có thể sinh tồn được hay không, mà sự tồn vong
của trăm họ lại do bản thân quân vương có kiềm chế mình, ít ham muốn
hay không. Ông liên hệ một cách hữu cơ ba điều: trị nước, dân tồn, quân
hiền. Ông còn nêu ra quan điểm tĩnh là gốc của nông nghiệp, nói một cách
cụ thể là, một mặt phải để cho nông dân giảm nhẹ đóng góp, phát triển sản
xuất, mặt khác người thống trị khi trưng dịch không được phạm vào thời vụ
nhà nông.
Dưới sự chỉ đạo của tư tưởng “tĩnh là gốc của nông nghiệp”, để khôi
phục và phát triển sản xuất nông nghiệp Đường Thái Tôn đã xác định 7
chính sách:
1. Thi hành quân điền, khen thưởng khai hoang;
2. Giảm nhẹ sức thuế
3. Khuyên trồng dâu nuôi tằm, không làm lỡ thời vụ.
4. Lập kho cứu tế khi thiên tai;
5. Tăng thêm dân số, phát triển sản xuất;
6. Giải phóng cung nữ, cho phép lấy chồng;
7. Xây dựng thủy lợi vì nước yên dân.
Đường Thái Tôn từ các mặt đã thi hành chính sách trọng nông, thu được
thành tựu rõ rệt. Qua cố gắng nhiều năm đã khắc phục được những khó
khăn do thiên tai mang lại, xoay chuyển được cục diện xã hội suy vi, cục
