Tháng tám, Thuận Trị năm thứ 10 (năm 1645) Phạm Văn Trình được tấn
thăng Thiếu Bảo kiêm Thái tử Thiếu Bảo. Nhưng lúc này ông đã già yếu,
lực bất tòng tâm, nên nhiều lần dâng sớ xin nghỉ. Phúc Lâm không muốn
mất một vị mưu sĩ và trợ thủ đắc lực, lệnh cho ông “tạm thời giải nhiệm”,
một khi bệnh khỏi “lại dùng”, còn đặc biệt gia phong Thái phó kiêm Thái
tử thái sư.
Thế nhưng Phạm Văn Trình minh trí lai mưu thâm nghĩ xa, vẫn từ quan
về ở ẩn, yên hưởng tuổi già. Tháng 8 Khang Hy năm thứ 5, Phạm Văn
Trình ở tuổi 70 đã kết thúc cuộc sinh nhai mưu lược 50 năm theo chính
quyền của mình. Khang Hy năm thứ 52, Huyền Hoa thân viết bốn chữ
“Nguyên phố cao phong” ở nhà thờ ông, đánh giá tác dụng của ông đối với
thời thống trị ban đầu của nhà Thanh.