Hưng Đạo vương mới sai lấy thuốc dấu dịt vào chỗ nhát đâm, rồi cho ngồi xe đem vào kinh, dâng lên vua Thánh Tôn.
Vua thấy người có sức khỏe, lại có học thức, cho vào làm quản vệ sĩ. Các vệ sĩ không chịu, xin đấu sức với Ngũ Lão. Ngũ Lão xin vâng,
nhưng xin vua cho về nhà ba tháng, để thu xếp việc nhà, rồi sẽ xin đấu sức và nhận chức nhân thể. Vua cho về, Ngũ Lão về nhà ra ngoài
đồng, tìm chỗ gò cao tập nhảy, cứ cách mười trượng chạy đến nhảy vót qua gò. Tập luyện thành rồi, vào kinh đấu sức. Khi đấu quyền
với các vệ sĩ thì không ai địch nổi, rồi Ngũ Lão thách cả các vệ sĩ cùng ra đấu. Các vệ sĩ xúm xít xung quanh, hàng trăm nghìn người, Ngũ
Lão tay đấm chân đá, nhảy nhót như bay, chạm phải ai phi chết thì què gẫy, các vệ sĩ không tài gì mà đánh lại được, bấy giờ mới chịu
phục.
Vua thấy người kiêu dũng làm vậy, cho theo Hưng Đạo vương đi đánh giặc Mông Cổ, thì đánh trận nào cũng được, lập nên công trạng
rất nhiều. Hưng Đạo vương có lòng yêu mến, gả con nuôi là Nguyên quận chúa cho.
Về sau, nước Ai Lao đem một vạn voi sang cướp đất Thanh, Nghệ, vua sai Ngũ Lão cầm quân đi đánh. Ngũ Lão sai dân chặt tre đực cứ
dài độ một trượng, trồng chất vào các vệ đường. Khi Ngũ Lão khéo quân vào đánh, giặc thúc voi sấn lên, Ngũ Lão chỉ chân tay không
sấn vào gặp đống tre nào thì vớ lấy cái dóng tre chỗ ấy, đập vào chân voi. Voi bị đau gầm rống lên chạy về, giầy xéo cả vào quân Ai Lao.
Ngũ Lão mới thúc quân đánh tràn sang, quân Ai Lao tan vỡ, phải trốn về đêm.
Vì có những công to ấy, được lên làm Điện tiền thượng tướng quân. Đến khi mất, được phong làm thượng đẳng phúc thần, người làng
Phù Ủng lập miếu thờ ngay ở chỗ nhà Ngũ Lão.
Ngũ Lão nguyên là bộ tướng của Hưng Đạo vương, cho nên các đền thờ Hưng Đạo vương, cũng có thờ Ngũ Lão nữa.
Tục lại truyền khi Ngũ Lão còn hàn vi, xin với mẹ đi tìm kế lập công danh, ở trong nước chưa có dịp nào, mới sang ở chăn voi cho vua
nước Ai Lao. Ngũ Lão cầm một lá cờ đỏ dạy voi, hễ phất lá cờ thì voi phải quì xuống hết. Đến khi nghe tin có giặc Mông Cổ quấy nước
Nam, mới về theo Hưng Đạo vương đi đánh giặc. Về sau nước Ai Lao sang cướp vùng Thanh, Nghệ, vua sai Ngũ Lão đi đánh. Ngũ Lão
thấy Ai Lao thúc voi xông vào trận, mới phất lá cờ đỏ, thì voi trông thấy hiệu ông ấy, lại phục cả xuống, vì thế mới phá được quân Ai Lao.