Ici repose l’Imperatric d’Annamnée
Jeanne Mariette Nguyen Huu Hao.
Nhưng tới năm 1999, ông Tôn Thất An Cựu có đến thăm mộ bà Nam Phương
thì lại thấy mộ bia ghi là:
“Ici repose l’Imperatric d’Annamnée
Marie Thérèse Nguyen Huu Thi Lan”
(Có nghĩa “ Đây là nơi an nghỉ của bà Hoàng Hậu Việt Nam tên Marie Thérèse
Nguyễn Hữu Thị Lan).
Còn ngày ghi trên mộ bia, lẽ ra phải ghi ngày 14-9-1963 mới đúng. Còn ngày
15-9-1963 là ngày an táng bà Nam Phương.
Nghe nói, trước đây mấy năm mộ của bà Nam Phương đã bị kẻ lạ mặt đêm tôi
vào đào nhiều lỗ để tìm của cải vàng bạc châu báu xem bà có mang theo không.
Và chúng có lấy được gì thì không ai biết rõ, chỉ có gia đình con, cháu bà mới
biết mà thôi.
Mộ phần của thân sinh và thân mẫu của bà Nam Phương là ông bà Nguyễn Hữu
Hào được chôn cất ở Đà Lạt rất nguy nga, như một cái lăng, vì được xây cất trên
cao, có bậc đá đi lên mộ, nhưng trước đây có kẻ lạ mặt đã đào lên để tìm báu
vật.
Thật buồn cho số phận bà Nam Phương, lúc trẻ thật hạnh phúc và sung sướng về
vật chất cũng như danh vọng. Vậy mà cuối đời bà đã mất trong sự cô đơn lạnh
lẽo nơi xứ người ở cái tuổi còn khá trẻ. Bà Nam Phương Hoàng hậu sinh năm
1914 và mất năm 1963, khi vừa được 49 tuổi, cái tuổi theo người Việt gọi là tuổi
xui, như dân gian thường nói : “Bốn chín chưa qua năm ba đã tới”.
Tuy nhiên, với vẻ đẹp phúc hậu và tấm lòng nhân từ của mình, dù bà Nam
Phương Hoàng hậu mất đã lâu nhưng những câu chuyện về cuộc đời của bà sẽ
vẫn còn được người đời nhắc tới.
Lý Nhân PHAN THỨ LANG