Lý Nhân - Phan Thứ Lang
Nam Phương Hoàng hậu cuối cùng Triều Nguyễn
- 1 -
Gái thuyền quyên đất Nam bộ trở thành vợ các vua triều Nguyễn
Đất Nam bộ có nhiều trai anh hùng phò chúa Nguyễn mở mang bờ cõi và cũng
có nhiều “gái thuyền quyên” được tiến vào cung làm vợ cách vua triều Nguyễn.
Như chúng ta đã biết, 25 năm ròng rã bôn ba đất Nam bộ và được gần gũi các
cận thần người miền Nam như các ông Nguyễn Huỳnh Đức, Lê Quang Định,
Phạm Đăng Hưng... thế mà Gia Long lại không có một mối tình nào với những
người đẹp đất Nam bộ kể cũng lạ. Hay chính sử và ngoại sử kỵ húy, sợ phạm
thượng không dám ghi lại chăng? Hay Nguyễn Ánh lúc đó tạm gác lại “tình
duyên” để lo “đại sự” mà chưa nghĩ đến một bóng thuyền quyên nào ở đất Nam
bộ?
Nhưng hậu duệ của Gia Long là vua Minh Mạng đã có mấy bà vợ người miền
Trung rồi, lại tuyển bốn gái thuyền quyên miền Nam ra Huế để tiến vào cung
hầu hạ nhà vua, là những bà dưới đây mà sử sách đều ghi:
1. Bà Hồ Thị Hoa ( 1791 - 1807 ), sau được phong làm Tá Thiên Nhân Hoàng
hậu. Bà Hoa là người Bình An, tỉnh Biên Hòa. Bà là con gái của ông Hồ Văn
Bôi, sau ông được phong Phúc Quốc Công. Vì húy tên bà là Hoa nên sau này ở
Gia Định có một cây cầu Hoa phải gọi là cầu Bông. Còn ở Huế có Cửa Đông
Hoa đã phải đổi là Cửa Đông Ba, và vở tuồng hát bội nổi tiếng là Phàn Lê Hoa
cũng phải đổi là Phàn Lê Huê... Đặc biệt bà Hoàng hậu này không có một người
con nào.
2. Bà Nguyễn Thị Khuê, tự Bích Chi, được phong Hòa Tần, người huyện Phúc
Lộc, tỉnh Gia Định, là con gái của quan Chưởng Cơ Nguyễn Văn Thanh, trấn
phủ tỉnh Quảng Nam. Bác Bích Chi sanh được bốn Hoàng tử và sáu Công chúa.
3. Bà Nguyễn Thị Nhân, phong Cung Tần, người Gia Định. Là con gái Chính
Đội Nguyễn Văn Châu. Bà này sinh được một Hoàng tử là Miên Ký, người giỏi
