Chiếc pháo lớn này hàng năm vào mỗi kỳ hội, dân làng đặt làm tại một
nhà làm pháo. Chiếc pháo được dâng thờ trước khi đốt. Làm chiếc pháo
thờ rất công phu. Thân pháo phải cuốn thật chặt, hai đầu pháo ghim thật
kỹ. Lòng pháo to, thuốc đựng nhiều, nếu người làm pháo không cẩn
thận, lúc nổ đáng lẽ xác pháo tan vỡ như bươm bướm rơi xuống sân
đình, pháo sẽ bật đầu hay vỡ bụng, xác pháo sẽ không tan. Lại phải pha
thuốc, lựa loại giấy cuốn pháo để khi nổ pháo không bén xác, nghĩa là
lửa không bắt vào những mảnh xác pháo.
Dùng làm thuốc pháo, dân làng Thị Cầu thường dùng ba chất: diêm vàng
tức là diêm sinh, diêm trắng tức là tiêu thạch (Salpêtre) và than củi.
Người làm pháo phải pha thuốc cho khéo để pháo nổ kêu tiếng vang ròn.
Đấy là nói về chiếc pháo thờ. Còn những chiếc pháo dùng để ném đốt
chiếc pháo thờ thường được các nhà làm pháo chế tạo riêng. Họ dùng
thứ giấy bắt lửa để pháo được bén xác khi nổ, có như vậy lửa ở xác pháo
nhỏ mới có thể bắt vào ngòi pháo thờ, và ngay cả thuốc pháo cũng được
pha theo một tỷ lệ để làm cho lửa bén sang xác pháo.
Về dịp hội tháng Tám, hôm 16, trước khi đốt pháo có một buổi tế thần.
Tế xong, để khai cuộc, một tràng pháo toàn hồng được đốt trước. Kế đó
ông Tiên chỉ hoặc một vị bô lão trong làng mở đầu cuộc ném pháo. Vị
này đốt quả pháo tung lên chiếc pháo thờ.
Sau đó, dân làng tha hồ đốt pháo, ai có sức cứ đốt và cứ tự do ném pháo
của mình lên chiếc pháo thờ, ném cho đến khi chiếc pháo này nổ.
Tiếng pháo nối tiếp tiếng pháo. Ai ném quả pháo của mình lên cũng hy
vọng đốt được quả pháo thờ. Nhiều người trong lúc ném pháo vô ý đã bị
pháo nổ ngay trong lòng bàn tay, bàn tay nhám đen như thuốc pháo.
Cuộc ném pháo kéo dài đến quá trưa, nếu không ai đốt được quả pháo
thờ, dân làng sẽ cử người bắc thang châm lửa đốt. Cuộc vui lúc đó mới
tàn.
Hát trống quân
